Tinh Hoa Trí Tuệ

KỶ TÍN XẢ THÂN CỨU VUA HÁN
 
Năm 204 trước Công nguyên, chiến tranh Sở Hán đã bước vào trạng thái giằng co.
Hán Vương Lưu Bang và thủ hạ của ông bị quân Sở vây khốn đã lâu trong thành Huỳnh Dương, đã đến lúc đạn hết lương cạn, trong ngoài cùng khốn đốn. Hy vọng vọng dựa vào quân dân trong thành cố thủ cố thành, tiếp tục, kháng cự với Hạng Vũ đã không thể được rồi.
Thế thì, làm thế nào để đánh ra khỏi vòng vây trùng điệp, bảo vệ Hán Vương thoát khỏi cảnh tuyệt vọng, bảo tồn chủ lực quân Hán không để cho toàn quân bị tiêu diệt đây?
 
Các mưu sĩ của Hán Vương tổn hao tâm huyết, rốt cuộc mới nghĩ ra kế sách thay xà đổi cột.
Hôm đó, quan binh quân Sở thấy quân Hán bị vây khốn trong thành Huỳnh Dương đột nhiên mở cửa thành phía đông, họ lớn tiếng hò la, lập tức thắt chặt vòng vây.
Trong màn đêm mờ ảo, chỉ thấy hơn hai nghìn quan binh quân Hán vây chặt lấy một cỗ xe ngựa màu vàng có mái che, xông ra phía ngoài thành. Rất nhanh chóng, họ đã bị rơi vào thế trận đao thương của mấy vạn quân Sở.
 
- Phải bắt sống Hán Vương.
Hạng Vũ truyền đạt mệnh lệnh cho bộ tướng, quan binh quân Sở đành phải bỏ cung nỏ, giắt đao kiếm, đánh giáp lá cà với quân Hán.
Lá cờ viết chừ ''Hán'' cực lớn bay phần phật trong gió đêm. Binh sĩ quân Hán thập phần dũng mãnh, tuy người thì rất thấp bé, người thì xem ra hành động bất tiện, nhưng họ đều có một tinh thần chiến đấu quyết tử.
Thế nhưng, cho đến khi thật sự đánh áp sát đến, quân Sở mới phát hiện ra, hơn hai nghìn quân Hán dường như đều là phụ nữ và trẻ em.
Tất nhiên cánh quân này làm sao chịu nổi sự bao vây tấn công của quân Sở mau lẹ dũng mãnh được? Rất nhanh, xe ngựa của Hán Vương Lưu Bang đã hoàn toàn bị lộ ra trước mặt quân Sở, trước xe treo tấm vải trắng biểu thị đã đồng ý đầu hàng.
- Hãy khoan, đợi đại vương đến đích thân cử hành nghi thức nhận hàng.
Một viên tướng lĩnh của quân Sở kéo tên tiểu hiệu đang định xông lên lại.
Lát sau, Hạng Vũ cưỡi chiến mã phóng đến. Quan binh quân Sở đều dẹp ra một bên.
- Ha ha ha, Hán Vương, rốt cuộc rồi người cũng có ngày hôm nay.
Vừa nói Hạng Vũ rút kiếm hất tấm rèm che cửa xe ngựa của Hán Vương ra.
- Ha, ha, ha, bá vương, ông vui mừng sớm quá đấy. Ta phải nói cho ông biết, Hán Vương đã cùng các chư tướng đi ra phía cửa tây từ lâu rồi. Cùng với trận cười sảng khoái, từ trên xe ngựa, một tướng lĩnh quân Hán phong thái hiên ngang đang bước xuống.
 
- Hả?
- Sở Vương và quân binh Sở kinh ngạc thất sắc, người bước ra khỏi chiếc xe của quân Hán là tướng lĩnh quân Hán Kỷ Tín.
Chính vị tướng quân Kỷ Tín này, khi ông thấy trong thành Huỳnh Dương đã không thể giữ được nữa rồi, ông bèn đến chỗ Hán Vương trình bày ý tưởng thay chủ giả hàng của mình.
Bởi vì tình thế quá cấp bách, đại tướng Trần Bình và mấy vị mưu sĩ khác cùng hết lời khuyên nhủ Hán Vương, áp dụng kế sách đột phá vòng vây của Kỷ Tín.

Sau cùng, đại tướng Kỷ Tín đã bị Hạng Vũ dùng lửa thiêu chết.

TRẦN BÌNH LY GIÁN Á PHỤ
Trong chiến tranh Sở Hán, kế phản gián mà quân Hán sử dụng từng khiến cho Hạng Vũ trong lúc bất ngờ nhất đã bị tổn thất rất nhiều đại tướng mưu lược kỳ tài. Trong đó Á Phụ Phạm Tăng là một vị nổi tiếng nhất.
Hôm đó, đúng vào lúc cuộc chiến Hán Sở ở Thành Hạo giữa Lưu Bang và Hạng Vũ đang diễn ra đến mức căng thẳng tột độ. Hạng Vũ phái sứ giả tới chỗ quân Lưu Bang đang bị vây khốn trong thành Huynh Dương. Trần Bình, bộ tướng của Hán Vương Lưu Bang tiếp đón ông ta.
Mời, mời mời. Ngài là…
- Ồ, tôi là sứ giả của bá vương phái đến.
Trần Bình tháp tùng khách lên ngồi ở phòng khách thượng đẳng, trên bàn bày đầy các cao lương mĩ vị hảo hạng. Khi vừa nghe người đó nói là sứ giả của Hạng Vũ, lông mày Trần Bình rõ ràng đã cau lại, sự tươi cười hớn hở trên mặt cũng biến mất.
Tôi cứ tưởng rằng ngài là người do á Phụ phái đến kia.
Trần Bình nói đoạn bèn ra hiệu cho người hầu bưng thức ăn trên bàn đi. Lát sau, bọn đầy tớ lại thay vào bằng cơm canh hạ đẳng.
- Xin ăn thế này thôi
- Trần Bình tỏ vẻ không đáng để ý, ngồi xuống một bên.
Cơm xong, sứ giả kia vội vàng trở về doanh trại quân Sở, thành thật báo cáo với Hạng Vũ chuyện được đối đãi trong trại quân Hán ngày hôm nay.
- Lão già này, ta tôn lão làm Á Phụ, lúc nào, ở đâu đối với lão, ta cũng một mực nghe lời, nào ngờ lão lại ngầm câu kết với quân Hán tính sổ ta. Được chúng ta xem mà làm thôi.
-Hạng Vũ vừa nghe báo cáo đã nôi giận đùng đùng.
- Bay đâu!
Ông hạ lệnh cho mấy tên thân tín ngầm giám sát hành động của Phạm Tăng.
Một hôm, Á Phụ Phạm Tăng lòng trung son sắt với Hạng Vũ sau khi phân tích chiến cục cho rằng, quân Sở đã đạt đến thời cơ tốt đẹp nhất để cấp tốc tấn công Huỳnh Dương, quét sạch quân Hán. Thế là ông vội vàng đến chỗ Hạng Vương đề nghị phát binh tấn công Huỳnh Dương:
Ông vội cái gì?
Còn có công tác chuẩn bị chưa làm xong nữa. Hạng Vũ thay đổi hẳn thái độ, tỏ vẻ không thèm để y đến Á Phụ.
Đại vương, thời cơ chiến đấu vuột mất, hối hận cũng
không kịp đâu.
- Phạm Tăng lòng nóng như lửa đốt.
- Ông lảm nhảm cái gì đấy? Ta còn có công chuyện.
- Hạng Vũ rõ ràng là mở cửa đuổi khách.
Á Phụ thấy Hạng Vũ nghi ngờ mình liên tưởng đến gần đây thường có người ngấm ngầm giám sát hành động của mình, ông tức tối giậm chân thở dài:
- Được! Được! Hạng Vương, ngài không tín nhiệm tôi, cũng không cần lão già cổ hủ này nữa. Đại cục thiên hạ đã đỉnh (chỉ Lưu Bang giành được thắng lợi), Hạng Vương ngài tự làm đi, tôi phải đem tấm thân già này về quê hương thôi.
 
Trên đường về quê, Á Phụ do bị chiếc nhọt độc trên lưng phát tác ra mà chết Tin tức truyền đến doanh trại Hán ở Huỳnh Dương, quân Hán trên dưới đều vui mừng hớn hở. Lưu Bang cho mở tiệc mừng công.
Giữa tiệc, Lưu Bang bưng chén rượu lên, đích thân đi tới trước mặt Trần Bình, nói:
Tiên sinh, ngài đã lập được công lớn, cắt bỏ đối thủ mạnh khó đối phó nhất cho quân Hán: Tôi kính ngài một chén!

Sau khi Á Phụ chết, Hạng Vũ mất đi mưu sĩ đắc lực, thua trận liên tiếp

KẾ GIẢI VÂY BẠCH ĐĂNG CỦA TRẦN BÌNH
 
Năm 200 trước Công nguyên ( năm thứ bảy đời Hán Cao Tô), Mạo Đốn Đan Vu Hung Nô dẫn bốn mươi vạn binh mã, đánh thẳng đến Thái Nguyên, vây chặt Tấn Dương.
Hán Cao Tổ Lưu Bang đích thân soái lĩnh đại quân chống lại kẻ thù xâm lược. Sau khi đánh vào Tấn
Dương, Lưu Bang nghe nói binh mã tiền đội liên tiếp thắng lợi liền định tấn công với quy mô lớn.
Người được cử đi trinh sát trở về báo cáo:
- Bộ hạ của Mao Đốn Hung Nô, đại đa là quân già yếu tàn tật, ngựa của chúng cũng rất gầy yếu, xin bệ hạ hạ lệnh truy kích!
Lưu Bang vẫn không yên tâm liền phái Phụng Xuân Quân Lưu Kính đến chỗ Hung Nô đàm phán, thật ra là lại dò la ngọn ngành một lần nữa, Lưu Kính trở về nói.
- Thần thấy binh mã Hung Nô quả thực là không chịu nổi một đòn. Thế nhưng, thần nghĩ ở đây chắc chắn có điều mờ ám. Bệ hạ thử nghĩ nếu lực lượng quân sự của Hung Nô thập phần mỏng yếu, làm sao chúng dám xâm phạm Trung Nguyên ta với quy mô lớn được?
Thần cho rằng đây chắc chắn là ''kế giả yếu'' của người Hung Nô, dụ dỗ chúng ta truy đánh, dễ dàng đặt ta vào trong vòng vây của chúng. Xin bệ hạ suy nghĩ kỹ rồi hãy làm.
Lưu Bang nghĩ mọi người đã nhìn thấy đều là tàn binh già yếu thì còn sợ gì chúng?
Liền tống giam Lưu Kính vào ngục.
Lưu Bang sợ chậm trễ một chút sẽ để Mạo Đốn Đan Vu chạy mất nên vội vàng dẫn một đội ky binh đi đuổi trước. Nào ngờ vừa đến Bình Thành (nay là Đại Đồng, Sơn Tây), bốn mươi vạn binh mã Hung Nô đã vây chặt lấy. Bọn chúng ai nấy binh cường ngựa tráng, tinh thần phấn chấn. Lúc này Lưu Bang mới nhớ đến lời khuyên bảo thành thực của Lưu Kính, ông đấm ngực giậm chân than thở.
 
Trong bước ngoặt nguy cấp này, Lưu Bang dẫn quân mở một đường máu, lui lên núi hiểm yếu, quân Hung Nô tuy nhất thời chưa đánh lên núi nhưng chúng
chỉ phái mấy vạn quân vây chặt Bạch Đăng, ba mươi mấy vạn binh mã còn lại chia nhau chặt đứt quân Hán phía sau ở những con đường quan trọng. Như thế, quân Hán trên núi Bạch Đăng sẽ trở thành một cánh quân tác chiến đơn độc trong không có lương thảo ngoài không có cứu binh.
Đến sáng ngày thứ tư, Lưu Bang Trần Bình đang nên núi quan sát. Bỗng thấy được núi có nữ kỵ binh đang lao vùn vụt, dò la mới biết hoá ra khi Mạo Đốn Đan Vu đi chiến đấu có mang cả vương hậu theo.
 
Trần Bình đột nhiên nghĩ ra một diệu kế.
Ngày hôm sau, Trần Bình phái một sứ giả đến gặp vương hậu Hung nô. Trên đường, sứ giả dùng vàng mua chuộc tướng sĩ Hung Nô cho nên đã nhanh chóng gặp được vương hậu Hung Nô. Sau khi dâng lên một đống châu báu lớn lấp lánh rực rỡ rồi sứ giả trình lên một bức tranh mỹ nhân, nói:
- Hoàng đế Trung Nguyên e rằng đại vương Hung Nô không chịu lui binh nên đã chuẩn bị một cô gái xinh đẹp bậc nhất Trung Nguyên dâng cho đại vương Hung Nô. Đây là hình ảnh của cô ấy, xin để đại vương xem trước.
Vương hậu Hung Nô mở ra xem, quả là một mỹ nữ, mày như lá liễu đầu xuân, mặtn như hoa đào tháng ba; cánh tay thon thả nõn nà như ngọc, vòng eo mảnh mai như dương liễu đầy đầu châu ngọc khiến cho ong cuồng bướm loạn; đôi mắt đa tình khiến người ta hồn xiêu phách lạc.
 
Đến vương hậu Hung Nô cũng ngẩn ngơ ngắm nhìn. Bỗng nhiên bà ta nghĩ: Nếu Đan Vu có được mỹ nữ đệ nhất thiên hạ này, từ đó trở đi mình chẳng phải sẽ bị lạnh lùng sao?
Liền vội nói với sứ giả:
Thứ này không cần đâu, ta sẽ xin Đan Vu lui binh là được rồi. Ngay đêm đó, Vương hậu khuyên can Mạo Đốn Đan Vu lui binh, Mạo Đốn Đan Vu bắt quân Hán phải cống nộp rất nhiều lễ vật rồi mới cho rút quân để bọn Lưu Bang đi ra.

Lưu Bang trở về, đầu tiên là thả Lưu Kính ra khỏi ngục, còn gia phong thêm cho ông chức Quan Nội hầu. Tiếp đó, chém đầu toàn bộ những sứ giả khuyên ông lập tức truy kích.

TRẦN BÌNH HIẾN KẾ BẮT HÀN TÍN
Sau khi Hạng Vũ thua trận tự sát, Chung Ly Muội, đại tướng của ông lại trốn thoát ra, mà còn trốn được đến chỗ Sở Vương Hàn Tín. Nguyên là Hàn Tín từng đầu quân dưới trướng Hạng Vũ, có lần, Hạng Vũ định giết ông, Chung Ly Muội đã cứu Hàn Tín. Hàn Tín xưa nay coi trọng nghĩa khí, lần này thấy ân nhân đến lánh nạn, đành phải lưu giữ ông ta.
 
Trên đời có bức tường nào không để lọt gió, chuyện Hàn Tín lưu giữ Chung Ly Muội về sau đã truyền đến tai Hán Cao Tổ Lưu Bang, lúc này lại có người dâng thư tố cáo Hàn Tín muốn làm phản.
 
Lưu Bang kinh ngạc, vội triệu Trần Bình đến bàn bạc.
Lưu Bang nói:
- Hàn Tín thấy mình công lao lớn, từ lâu đã chiếm cứ đất Tề, ép ta phong hắn làm Tề Vương. Sau này ta đã sắc phong hắn làm Sở Vương, hắn rất không chịu phục. Hiện nay hắn chứa chấp Chung Ly Muội định làm phản, ta dự định đi chinh phạt thằng nhỏ này! Ông thấy thế nào?
 
Trần Bình hỏi:
- Tinh binh của bệ hạ so với của Sở Vương ai mạnh hơn?
Lưu Bang đáp:
- Không mạnh bằng của hắn.
Trần Bình nói:
- Binh sĩ của bệ hạ đã không tinh nhuệ bằng của Sở Vương, tướng lĩnh của bệ hạ dùng binh không bằng Hàn Tín, nếu phát binh đánh hắn chính là ép hắn làm phản, như thế tương tranh Hán Sở mới lại tạo nên biết bao động loạn to lớn. Bản thân thần rất cảm thấy
nguy hiểm bất an cho bệ hạ.
 
Lưu Bang hỏi:
- Thế việc này giải quyết thế nào?
 
Trần Bình hiến kế rằng:
- Thiên tử thời cổ có chuyện tuần hành thiên hạ, hội họp chư hầu. Phương Nam có đầm Vân Mộng, bệ hạ giả bộ chu du đầm Vân Mộng, hội họp chư hầu ở Trần Châu. Mà Trần Châu ở biên giới phía tây của đất Sở, Hàn Tín nghe nói bệ hạ rất vui vẻ đi chu du, nhất định sẽ không cảnh giới, ra ngoại ô hoan nghênh theo lễ tiết. Khi hắn vào gặp bệ hạ, chỉ cần phái mấy
vệ binh là có thể bắt được hắn. Việc gì cứ phải phát động chiến tranh?
 
Hán Cao Tổ Lưu Bang dùng kế này, bắt sống Hàn Tín vào yết kiến ở Trần Châu.
Hàn Tín khi bị tống lên xe tù đã thở dài than rằng:
Cổ nhân nói rất đúng: ''Chim chóc hết, cất cung tốt, thỏ khôn chết, thui chó săn; thù nước giết, mưu thần vong''. Nay thiên hạ đã định ta phải chết rồi!
 

Lưu Bang nghe thế mềm lòng, nghĩ: Hàn Tín xét cho cùng vẫn chưa làm phản, hơn nữa lần này ông ta lại giao đầu lâu Chung Ly Muội ra, nếu bắt ông ta xử tội, mọi người sẽ không phục, liền giáng ông xuống một cấp, phong làm Hoài Âm hầu.

TRẦN BÌNH MƯU TRÍ BÁC HÁN VĂN ĐẾ
 
Năm Hán Văn Đế Lưu Hằng kế vị, Trần Bình và Chu Bột, đại thần đắc lực do Hán Cao Tổ Lưu Bang để lại ra làm tả, hữu thừa tướng.
 
Hán Văn Đế rất ngưỡng mộ hai vị đại thần lòng
trung trong sáng đối với vương triều Tây Hán này.
 
Một lần, Văn Đế lâm triều, cười hỏi hữu thừa tướng Chu Bột: Chu ái khanh, khanh là đại thần tiên đế uỷ thác lại cho cô. Khanh có biết, thiên hạ triều Hán, một năm phải tuyên án bao nhiều vụ án không?
 
Châu Bột giật mình, vội hạ thấp giọng đáp:
- Thần xin nói thẳng, quả thật là không biết.
 
Văn Đế hơi cau mày, lại hỏi một câu:
Thế, ái khanh có biết tiền bạc và lương thực trong thiên hạ một năm ra ra vào vào là bao nhiêu không?
 
Chu Bột ấp a ấp úng, cuối cùng đành phải ngượng nghịu lắc đầu.
 
Trong lòng Văn Đế rất không vui. Lát sau, ông quay sang hỏi tả thừa tướng Trần Bình:
- Trần ái khanh khi tiên đế còn sống thường khen khanh mưu kế thần diệu, thông minh hơn người. Thế hai chuyện đó, khanh có biết không?
 
Trần Bình nói đâu ra đấy:
Bệ hạ, cho phép thần nói thẳng. Bệ hạ muốn biết đại sự xử tội xin cứ hỏi quan đình úy bệ hạ muốn dò hỏi đại sự tiền tệ lương thực, xin cứ hỏi quan nội sự ạ.
 
Văn Đế nghe thế, lửa giận trong lòng bốc lên, lập tức sầm mặt xuống:
Trần ái khanh thật là cao kiến! Mỗi việc đều đã có quan viên quản lý thì còn cần vị thừa tướng như khanh làm gì?
 
Trần Bình vội bước ra khỏi hàng ngũ đại thần, cúi gập người xuống thi lễ, sau đó cao giọng đáp:
- Tâu bệ hạ, xin tha thứ cho lỗi nói thẳng của thần. Thần xin mạnh dạn nói thêm, người làm tể tướng, đối với trên phải phụ tá thiên tử lo liệu quốc gia đại sự, thuận theo thời tiết bốn mùa mà suy nghĩ các việc đại sự; đối ngoại phải uy phục, vỗ về làm quy thuận ngoại bang và chư hầu các lộ; đối nội phải khiến cho lòng dân quy về thân thiết với nhau như một nhà, làm
cho các khanh đại phu ai lo việc nấy.
 
Nghe xong những lời này, Hán Văn Đế đặt tay lên ngai rồng, cúi đầu trầm tư. “Trần Bình này không chỉ thông minh nhanh nhẹn, giỏi ăn nói mà còn càng hiểu biết sâu sắc về bí quyết, về chính trị tổng lý đại chính, nắm vững mấu chốt!”. Nghĩ đến đây, Hán Văn Đế hết lời khen ngợi:
- Ái khanh thật cao khiến quả nhân bỗng thấy trong lòng sáng ra. Có lý rất có lý.
 
- Tiếp đó, ông quay sang hỏi Chu Bột - Chu ái khanh, khanh thấy thế nào?
Chu Bột ngượng ngùng cúi gằm mặt, thầm than thở trong lòng.

Ít lâu sau, Chu Bột cáo bệnh từ chức. Chức vụ thừa tướng do một mình Trần Bình đảm nhiệm.

PHÙNG ĐƯỜNG KHÉO NÓI CỨU NGỤY THƯỢNG
 
Vân Trung thái thú Ngụy Thượng, trấn giữ một nẻo biên cương, nhiều lần lập được công lớn, rất có tiếng tăm ở trong và ngoài triều đình thế nhưng, có một lần tâu báo chiến công với Văn đế, vì nhận lầm mất năm cái đầu lâu của quân địch, Nguỵ Thượng bị Văn đế tống giam vào ngục.
 
Chẳng bao lâu sau, biên cương phía bắc phía nam đều bị quấy rối liên tục tình hình quân sư rất khẩn cấp.
Lúc bấy giờ, có một lão lang quan tên là Phùng Đường, thấy Ngụy Thượng bị xử phạt không công minh như vậy, trong lòng không phục, muốn cứu Ngụy Thượng ra, ngặt một nỗi chẳng có cớ nào để gần được Hán Văn đế.
 
Có một hôm Hán Văn đế ngồi trên một cỗ xe rất xinh đẹp, đi ngao du trong kinh thành, khi ngang qua lang thự, thấy có ông già ra đón, hỏi ra mới hay, đó là Phùng Đường, hai người bắt đầu vui vẻ nói chuyện.
Trong khi chuyện phiếm, Hán Văn đế được biết tổ tiên của Phùng Đường là người nước Triệu, liền khen ngợi tướng nước triệu trong lịch sử là Lý Tề dũng cảm thế nào.
Phùng Đường cho rằng, sự kiêu dũng của Lý Tề còn thua xa Liêm Pha, Lý Mục. Văn đế thở dài nói:
Hiện nay Hung Nô cậy khoẻ, nhiều lần xâm phạm biên cương, giá như Liêm Pha, Lý Mục mà còn, ta sẽ cho hai người ấy làm thừa tướng, thì chẳng còn gì phải lo ngại Hung Nô nửa.
 
Phùng Đương thấy đã có dịp nói ngay cho Ngụy Thượng mấy câu thật công bằng, thế là lớn tiếng dõng dạc nói:
Nếu bệ hạ có được Liêm Pha, Lý Mục, cũng chưa hẳn đã biết trọng dụng họ...
Vừa nhắc đến tên Ngụy Thượng, Hán Văn đế đã hối hả về cung.
 
Phùng Đường cảm thấy rất lo buồn. Ngụy Thượng chưa cứu được ra mà bản thân mình thì vận đen lại sắp giáng xuống đầu.
Chẳng mấy chốc, trong cung sai đến một quan thị vệ, dẫn Phùng Đường cùng đi. Hán Văn đế ôn tồn nói:
- Ban nãy nghe khanh nói như thế ta đã tức giận bỏ về cung, đó là cái sai của ta. Thế nhưng, khanh cũng phải nói xem tại sao ta lại nhất định không thể trọng dụng được Liêm Pha và Lý Mục.
Khi Phùng Đường mới bị dẫn vào cung điện, bụng bảo dạ thế nào cũng bị Văn đế xử tội, lúc này thấy hoàng thượng có vẻ thành thực như thế, trái tim thắc thỏm của ông bỗng như đã được bình tĩnh lại, ông đáp:
- Thần trộm nghe vua chúa hiền minh thời trước cử tướng soái ra trận, đều cử hành những nghi thức rất long trọng, nhà vua thân hành đẩy xe cho tướng soái, rồi giao quyền hành cho họ. Trong hành quân tác chiến, việc thưởng phạt khi bình công trong quân đội, thảy đều do những tướng soái đó quyết định, rồi mới báo cáo lên nhà vua. Ngay như Lý Mục của nước
Triệu ngày xưa, khi trấn giữ biên ải, Triệu Vương đã ra mệnh lệnh quy định: Tô thuế ở vùng biên ải, đều giành để tướng quân khen thưởng cho các chiến sĩ, không phải giao nộp về triều.
Thế nhưng bệ hạ ngày nay liệu có tin tưởng và khí trọng một vị đại tướng trấn thủ biên cương giống như Triệu vương năm ấy hay không?
Lấy một ví dụ, Vân Trung thái thú Ngụy Thượng khi
đang trấn giữ biên cương, sự trung thành và tài năng của ông ta chẳng kém gì Lý Mục, toàn quân từ trên xuống dưới ai cũng đều nguyện hết lòng vì ông ấy, vậy mà bệ hạ chỉ vì trong khi báo công sai có năm cái đầu lâu quân địch mà đã tống ông ta xuống nhà ngục. Những sai sót đó của Nguỵ Thượng, so với công lao của ông ta, thì có đáng là bao? Cho nên thần trộm nghĩ, cho dù bệ hạ có được Liêm Pha, Lý Mục cũng không thể trọng dụng họ là vì thế.
 
Nghe đến đây, Văn đế đã khẩn thiết nói:
- Trước đây ta đối xử với Ngụy Thượng như thế là sai, khanh hãy mau mang lệnh của ta, đến nhà ngục để phóng thích cho Ngụy Thượng, phục hồi nguyên chức cũ cho ông ta để ra ngay trấn giữ biên cương.
 

Hung Nô vốn rất sợ oai Ngụy Thượng, nay thấy ông được phục chức thì không dám liều lĩnh xâm phạm nữa. Cả một vùng biên cương lại trở lại bình yên.

ĐỀ OANH DÂNG THƯ CỨU CHA
 
Thời Tây Hán, ở kinh thành Lâm Tri tỉnh Sơn Đông, có một Thầy lang tên là Thuần Vu Ý, vốn là một viên quan nhỏ ở địa phương. Sau khi từ quan về nhà, chuyên dựa vào y thuật cao siêu của mình để chữa bệnh cho mọi người.
 
Có một lần, một đại quan trong vùng ốm nặng,
khiêng đến nhà Thuần Vu Ý xin chữa trị, do bệnh tình quá nặng, viên quan ấy chết ngay tại nhà ông. Người nhà viên quan ỷ vào quyền thế, vu cho Thuần Vu Ý 1à ''lang băm giết người''. Thế là ông bị bắt giải lên Trường An để hỏi tội.
 
Hình pháp thời ấy rất tàn khốc, dân chúng có phạm tội gì, nặng thì bị xử tử hình, nhẹ thì cũng bị các loại nhục hình,như cắt mũi, cắt gót chân v.v.. Người bị nhục hình thường phải mang tật suốt đời, khổ hết chỗ nói. Nhất là những người bị oan khuất cũng bị mang dấu vết nhục hình, suốt đời không có cách gì minh oan được.
 
Thuần Vu Ý không có con trai, chỉ có năm người con gái, khi sắp bị giải đi, ông xúc động nói:
- ''Nhà không có con trai, mình bị mối hoạ bất ngờ thế này, năm người con gái, chẳng ai có thể cứu được ta''.
Bốn người con gái lớn hơn chỉ biết khóc than, không có cách gì giải thoát được tai nạn cho cha. Chỉ có cô con gái út là ĐỀ Oanh, lúc ấy còn chưa tới 10 tuổi, đã mạnh dạn bước ra cảm động nói:
- Cha ơi, xin người chớ có khinh thường con, con nhất định sẽ tìm cách miễn giảm được nhục hình cho cha - Thế là mặc cho mấy người chị của mình ngăn cản, cô đã đi theo cha trèo đèo lội suối vượt hàng ngàn dặm đường dài để đến kinh đô.
 
Thuần Vu Ý bị giam vào đại lao, người canh ngục không cho Đề Oanh vào thăm nom, cô muốn trực tiếp gặp được nhà vua, nói hết nỗi oan tình, nhưng cũng nhiều lần bị bọn vệ binh của cung đình gạt đi đuổi ra. Cô quyết định dùng câu văn thay lời nói, dâng thư lên Hán Văn đế.
Trong thư nàng đã nói rằng ''Cha tôi làm quan thanh liêm, y thuật lại cao siêu giờ đây đang bị bắt và chịu ngậm oan, sẽ bị nhục hình, quả thực là chẳng công bằng chút nào. Một người bị nhục hình, bị cắt mũi đi, không bao giờ mọc lại được muốn sửa chữa sai lầm cũng chẳng còn dịp nào nữa. Cháu xin tình nguyện làm nô tỳ, làm lao công, để chuộc tội cho cha, chỉ mong sao hoàng thượng hãy bỏ thứ nhục hình này đi...'' Thư của cô tuy rằng viết rất ngây thơ, song tình
thật thà, ý thất thà, nói đâu có lý đấy.
Hán Văn đế ngày bận trăm công ngàn việc, đương nhiên không để ý lắm đến chuyện thư từ của Đề Oanh. Nhưng việc Đề Oanh dâng thư rất nhanh chóng đồn đại xôn xao khắp trong triều, Hán Văn đế cũng từng nghe thấy, ông thấy cô gái này quả là dũng cảm, làm nên một chuyện rất mới lạ, thế là sai người mang thư của cô đến xem. Sau khi xem thư, nhà vua
thực sự bị cảm động sâu sắc, thấy rằng dùng nhục hình quả thực là tồn tại nhiều điều xấu xa, ông bèn cho vời Đề Oanh vào cung.
Cô gái bé nhỏ gặp nhà vua mà không hề tỏ ra sợ hãi, ngay trên điện ngọc, đã nói hết những suy nghĩ và những lời đề nghị của mình, lời lẽ gọn gàng, ý tứ rõ ràng, thái độ tha thiết...
Hán Văn đế nghe xong rất lấy làm vui, bèn tha cho Thuần Vu Ý, để hai cha con đưa nhau về.
Đồng thời nhà vua còn quyết định xoá bỏ nhục hình.

Đề Oanh dâng thư, chẳng những chỉ cứu được cha mình, còn khiến nhà vua xoá bỏ nhục hình, sự tích của nàng hàng trăm, hàng ngàn năm sau vẫn được người đời ca tụng.

CHU Á PHU DẬP TẮT ĐẠI CHIẾN
 
Năm 154 trước Công Nguyên (năm Hán Cảnh đế thứ 3) vua các nước chư hầu như Ngô, Sở chống lại triều đình.
Trong lúc vô cùng nôn nóng, Hán Cảnh đế Lưu Khởi thấy trong óc mình thoáng hiện lời trăng trối của cha mình Hán Văn đế trước phút lâm chung: ''Ta chết đi, nếu đất nước có xảy ra chuyện gì khẩn cấp, con có thể cử Chu Á Phu đem quân nhà Hán đi đẹp loạn''. Triều đình đang buổi dụng binh, Hán Cảnh đế đã thăng cấp cho Chu Á Phu con trai của danh tướng thời Hán sơ Chu Bột từ trung uý lên thẳng thái uý, nắm giữ binh quyền trong cả nước.
 
Trước lúc Chu Á Phu lên đường, Hán Cảnh đế dặn đi dặn lại
- Ngày nay bảy nước đang nổi lên chống lại, tình hình rất khẩn cấp, đất nước yên nguy tất cả trông chờ vào tài chèo chống của tướng quân.
Chu Á Phu nhận lệnh, thống lĩnh 36 vị tướng và đội quân Hán rầm rầm rộ rộ, tiến về đông đánh bảy nước chư hầu Ngô, Sở v.v...
Chu Á Phu mình đầy gió bụi trên đường tới Hoài Dương, sau khi đã quan sát rõ hình thế, đã tự tay thảo một bản tấu chương khẩn cấp dâng lên Hán Cảnh đế. ''Quân đội của nước Ngô, nước Sở trang bị gọn nhẹ, hành động vô cùng thần tốc, ta không thể nào đánh được chúng từ chính diện. Mong bệ hạ hãy cho dùng kế muốn bắt thì hãy thả, tạm thời buông lỏng phòng vệ đất Lương, để quân phiến loạn chiếm giữ, sau đó cắt đường tiếp tế của quân Ngô, quân Sở, như thế mới đánh gục bọn phản thần tặc tử này được Hán Cảnh đế đồng ý với yêu cầu trên.
Chu Á Phu đem quân tập trung ở Hình Dương, quân Ngô đang mải đánh vào nước Lương. Trong cơn nguy cấp nước Lương liên tục xin Chu Á Phu cho quân cứu viện. Chu á Phu không hề đả động gì đến chuyện ấy, lại mang quân lên hướng đông bắc đóng tạo thành Xương Ấp, đào hào đắp lũy, cố thủ không ra.
Lương Hiếu vương của nước Lương chư hầu cuống lên, ngày ngày sai người đến xin Chu Á Phu cứu viện. Lần nào cũng vậy, sau khi kiên nhẫn nghe xong mọi lời cầu xin, Chu Á Phu lại cười: “hề hề” và vẫn án binh bất động.
Lương Hiếu vương nổi cáu lên, trực tiếp dâng thư lên Hán Cảnh đế, ông ta sai người mang thư cáo cấp không kể ngày đêm đưa thẳng tới kinh thành. Hán Cảnh đế cẩn thận mở ra đọc: ''Muôn tâu bệ hạ, nước, Lương nguy nan trong một sớm một chiều, Chu thái uý lại từ chối không cứu viện!''.
Hán Cảnh đế cũng thấy hơi sốt ruột:
Chu ái khanh thật là quá mức, sao có thể thấy người ta chết mà không cứu? Bèn lập tức sai sứ đến ra lệnh cho thái uý đem quân cứu nước Lương.
Sứ giả của kinh thành đến doanh trại ở Hình Dương, tuyên đọc xong chiếu thư của Hán Cảnh đế. Nghe xong Chu Á Phu nói:
- Tướng ở ngoài, lệnh vua có thể không theo. Nếu không thể quét sạch quân phản loạn này thì một mình ta sẽ phải chịu tội - Và ông vẫn cố thủ trong thành, không đem quân đi cứu nước Lương.
Hầu như cùng lúc ấy, Chu Á Phu lại sai một đội tinh binh trang bị gọn nhẹ xông thẳng vào hậu phương của địch, ngấm ngầm cắt đứt đường tiếp tế lương thực của quân Ngô và quân Sở. Quân Ngô bi thiếu lương bóng ma đói bao trùm lên đầu, đành cố nhịn đi khiêu khích quân Hán hết lần này lần khác, nhưng quân Hán vẫn cứ ì ra không nhúc nhích. Có một buổi tối, trong đội quân của triều đình nhà Hán đã xôn xao bàn tán về chuyện xuất quân hay không xuất quân,
tiếng ồn ào lan tới tận trướng của Chu Á Phu. Thế nhưng trong trướng vẫn ran ran tiếng ngáy, Chu Á Phu vẫn chưa tỉnh dậy.
Chu Á Phu kéo dài ngày không ra ứng chiến khiến quân Ngô mệt mỏi, chúng cuống lên tìm một đột phá khẩu. Ngô vương Lưu Ty điều binh khiển tướng vây chặt thành Xương Ấp.
Một hôm, quân phản loạn quây lại như ong đánh úp góc đông nam thành. Nghe xong báo cáo về tình hình quân địch, Chu Á Phu lại cười hề hề, nói:
- Lưu Ly, ngươi định bịt mắt ta hay sao? Ngươi đang giương đông kích tây. Ngươi vờ đánh đông nam, nhưng thực ra là muốn nhằm tây bắc.
Chu Á Phu điều động quân Hán ngầm tăng cường phòng bị ở góc tây bắc.
 
Chừng chưa hút tàn một mồi thuốc quân tinh nhuệ của nước Ngô quả nhiên đánh mạnh vào góc tây
bắc thành. Quân tướng trong tay Chu Á Phu loáng một cái xuất hiện trên mặt thành, đất đá lao xuống như mưa, quân Ngô làm sao mà đánh vào được? Lưu Tỵ tức đến phờ râu trợn mắt lên, quân sĩ của hắn đói lả, sĩ khí giảm sút rõ rệt, đành phải rút lui.
 
Lưỡi kiếm trong tay Chu Á Phu huơ lên, một đội quân tinh nhuệ trang bị gọn nhẹ đã chuẩn bị sẵn từ trước được lệnh ùa ra truy kích quân Ngô. Ngô vương Lưu Tỵ thấy tình hình tồi tệ lập tức vứt bỏ đội ngũ, chỉ mang mấy ngàn quân khoẻ mạnh hốt hoảng bỏ chạy. Toán quân bại trận ấy chạy một mạch đến Đan Đồ, xây đắp công sự rồi co cụm ở đó. Hơn một
tháng sau, Ngô vương bị người Việt chém đầu. Bọn phản nghịch nước Ngô thế là cũng tan tác.

Qua hàng loạt trận chiến đấu lớn nhỏ suốt ba tháng trời, cuộc phản loạn của bảy nước Ngô, Sở v.v... đã được dẹp yên: Hán Cảnh đế rất kính nể Chu Á Phu, văn võ bá quan trong triều ai cũng tấm tắc khen ngợi: ''Việc bỏ nước Lương không đánh ngay từ đầu của Chu thái uý đúng là để bảo đảm cho cuộc đại chiến dẹp quân phiến loạn giữ nhà Hán, quả thực là mưu sâu tính giỏi''.

ĐÔNG PHƯƠNG SÓC BA LẦN TRẢ LỜI VŨ ĐẾ
 
Thời Tây Hán, trong cung của Vũ đế có một người tên là Đông Phương Sóc dí dỏm và tinh khôn, uốn ba tấc lưỡi có thể khiến người ta kinh ngạc.
Hán Vũ đế muốn được trường sinh bất lão, nên đã vung tiền của ra tìm mua linh dược tiên đơn. Tương truyền rằng, có một phương sĩ dâng lên Hán Vũ đế một vò ''rượu tiên'' nói rằng uống vào có thể trường sinh bất lão. Lúc đó Hán Vũ đế còn đang bận việc, nên cất đi một nơi để sau này sẽ thưởng thức. Ai ngờ Đông Phương Sóc biết được việc ấy, nên đã uống vụng hết cả vò rượu quý đó. Sau khi biết được chuyện đó, Hán Vũ đế hầm hầm nổi giận, lệnh lập
tức chém đầu Đông Phương Sóc.
 
Sau khi bị trói lại, Đông Phương Sóc lại phá ra cười mãi không thôi.
Vũ đế kinh ngạc hỏi:
Ngươi chết đến cổ rồi, còn cười nỗi gì?
Đông Phương Sóc nói:
- Phương Sĩ bảo cái thứ rượu ấy là “rượu bất tử”, nếu quả thật uống vào mà trường sinh bất tử, thì nhà vua không thể nào giết chết thần được. Nếu một nhát đao, thần vẫn chết như thường, thì rượu ấy còn gọi là ''rượu bất tử'' được không?
Người làm sao có thể không chết được? Nếu chỉ vì cái thứ ''rượu tiên'' giả hiệu này mà bệ hạ giết thần đi, có phải là khiến cho thiên hạ cười chê hay không?
Vũ đế cũng thấy giết một con người tinh khôn như Đông Phương Sóc thật đáng tiếc, lại cũng e thiên hạ sẽ chê cười, đành tha cho Đông Phương Sóc.
Lại có lần Vũ đế nói với các đại thần:
- Ta cảm thấy trong sách.''tướng số'' có một câu rất đúng rằng nhân trung của ai mà dài một tấc, thì người ấy có thể sống tới một trăm tuổi.
Văn võ bá quan đứng nghiêm hai hàng ở bên dưới, nghe thấy vậy, nhất loạt như gà mổ thóc gật đầu khen phải: “Đúng, đúng, đúng, hoàng thượng nói rất đúng”. Riêng Đông Phương Sóc thấy vậy, ôm bụng cười ha ha.
Hán Vũ đế tỏ ra không vui:
- Tại sao ái khanh lại cười trẫm, chẳng lẽ trẫm nói không đúng hay sao?
Đông Phương Sóc lắc đầu nói:
Thần đâu dám cười bệ hạ? Thần cười cái mặt dài của ông Bành tổ ạ!
Vũ đế thấy khó hiểu liền hỏi:
- Bành tổ mặt dài thì có chi mà đáng cười?
Đông Phương Sóc nói:
- Tương truyền Bành tổ sống đến tám trăm tuổi. Nếu như sách ''tướng số'' mà bệ hạ vừa nói là chính xác, thì nhân trung của Bành tổ phải dài tám tấc, thế thì cái mặt của cụ ấy phải dài hơn một trượng ạ. Nghĩ đến đây, thần làm sao mà lại nín cười cho được ạ.
Vũ đế nghe xong, cũng phải bật cười.
Một thời gian sau, Vũ đế đi chơi thượng lâm uyển, nhìn thấy có một thứ cây rất lạ, liền hỏi Đông Phương Sóc:
Khanh có biết đây là cây gì không?
Đông Phương Sóc cũng chẳng biết tên thứ cây đó, buột miệng nói bừa một câu:
- Nó là cây ''thiện tai''
Vũ đế nghe xong không nói gì, ngầm cho người chặt một cành để đánh dấu.
Chẳng bao lâu mà mấy năm trời qua đi, Hán Vũ đế lại tới thăm thượng lâm uyển, và hỏi Đông Phương Sóc cây đó là cây gì? Đông Phương Sóc quên khuấy mất câu trả lời lần trước, lại nói bừa một câu:
- Đấy là cây ''cù sở''
Hán Vũ đế thì chưa quên, sa sầm nét mặt hỏi:
Lần trước thì khanh bảo đó là cây ''thiện tai'', lần này thì lại bảo là cây ''cù sở''' tại sao tên một thứ cây mà hai lần nói lại khác nhau thế.
Đông Phương Sóc ngẩn ra một lát, nhưng lập tức cười và biện bạch rằng:
Con ngựa to thì gọi là ngựa, con ngựa bé gọi bằng câu; Con trâu lớn gọi là trâu, con trâu nhỏ gọi là nghé; con bò lớn gọi là bò, con bò bé gọi là bê, người mới đẻ ra gọi là cu, đến lúc già lại kêu bằng cụ; cũng như vậy, thứ cây kia lúc nhỏ là ''thiện tai'', lúc lớn lại gọi là ''cù sở''. Sự trẻ già, sống thác của con người, sự phát triển và suy tàn của vạn vật, có cái gì có tên cố định bao giờ?

Sự biện luận khéo léo của Đông Phương Sóc, khiến Vũ đế rất khâm phục, ông chỉ còn luôn miệng khen: Khanh nói phải! Khanh nói phải!

LÝ QUẢNG RA TRẬN DÙNG KHÔNG THÀNH KẾ
 
Thời Hán Cảnh đế trị vì (năm 156 đến 143 trước Công nguyên), quân Hung Nô liên tục xâm lăng Thượng Quận (miền bắc tỉnh Thiểm Tây và một phần khu tự trị Nội Mông Cổ ngày nay), hoàng đế đã sai một hoạn quan cùng ''phi tướng quân'' Lý Quảng huấn luyện quân đội.
Một hôm, vị hoạn quan đó mang theo mấy chục ky binh tế ngựa xông ra phía trước, gặp ba tên lính Hung Nô, liền đánh nhau với chúng. Ba tên lính đó liền lấy cung bắn hoạn quan bị thương và hầu như bắn chết hết đám ky binh nhà Hán.
Viên quan ấy vội vàng trốn về chỗ Lý Quảng.
Lý Quảng bảo:
- Ba tên ấy ắt hẳn là xạ thủ hạng cừ khôi của quân Hung Nô.
Nói xong đem hơn một trăm quân kỵ tế ngựa như bay đuổi theo ba tên lính Hung Nô.
Đi được mấy chục dặm, thì đuổi kịp ba tên lính Hung Nô đi bộ.
Lý Quảng lệnh cho thuộc hạ của mình bên phải bên trái đều dàn ra, từ hai phía vây chặt lại. Lý Quảng kêu dây cung, chỉ hai mũi tên đã bắn chết hai trong ba tên Hung Nô, còn lại một tên thì bị bắt sống. Hỏi ra mới biết, chúng quả là những xạ thủ có hạng của Hung Nô.
Lý Quảng hạ lệnh trói tên tù binh lên mình ngựa rồi chuẩn bị cho quay về doanh trại. Bỗng thấy mấy ngàn ky binh của Hung Nô đang lao tới ào ào, bụi đất tung lên mù mịt. Thế nhưng lính Hung Nô nhìn thấy có trăm người của Lý Quảng, lại ngỡ rằng kế nghi bình dụ địch của người Hán e rơi vào ổ phục kích, bèn lập tức lên núi bày trận thế.
 
Lại nói kỵ binh của Lý Quảng nhìn thấy đối phương, cũng giật mình kinh hãi, đều định quay đầu ngựa rút về phía sau. Lý Quảng chặn lại nói:
- Lính Hung Nô không đám tấn công, mà là chỉ phòng ngự, thế chứng tỏ nó chưa rõ hư thực của ta thế nào, hiện nay chúng ta đã ở cách đại quân mấy chục dặm đường, nếu hoang mang bỏ chạy, chúng bắn đuổi theo một loạt tên, thì chúng ta lập tức sẽ chết hết.
Nếu như chúng ta ở lại không đi, quân địch nhất định sẽ cho rằng chúng ta đang dùng kế nhử địch, thì
tuyệt đối chúng không dám tấn công ta.
Tiếp đó Lý Quảng đã lệnh cho cấp dưới của mình tiến lên. Mãi đến lúc chỉ còn cách trận địa của Hung Nô chừng hai dặm mới dừng lại. Lý Quảng lại ra lệnh tiếp:
- Mọi người xuống ngựa và tháo luôn cả yên ngựa xuống.
Có một ky binh hỏi:
- Kẻ địch đông gấp chúng ta hàng chục lần, lại ở cách chúng ta gần thế này chỉ cần xung phong một đợt là ở ngay trước mặt ta, làm thế quá nguy hiểm.
Lý Quảng nói:
Quân địch ngỡ rằng quân ta sẽ rút đi, ai ngờ chúng ta lại tháo hết yên ngựa, chúng càng tin rằng chúng ta là kỵ binh đi nhử địch.
Binh lính đều lo lắng nhưng cũng đành tháo yên cương ngựa rồi nằm ra đất nghỉ ngơi.
Giặc Hung Nô quả nhiên không dám tấn công họ. Lúc ấy, có một tướng lĩnh Hung Nô cưỡi con
ngựa trắng, ra trận dò xét Lý Quảng bay mình lên ngựa, dẫn đầu hơn chục ky binh khác, xông ra chỗ tên tướng Hung Nô ấy. Lý Quảng giương cung lên bắn một phát chết tên tướng giặc, rồi lại quay về, tháo yên ngựa ra nghỉ ngơi. Một lúc sau, trời dần dần tối, giặc Hung Nô rất nghi hoặc trong lòng, trước sau vẫn không dám tấn công. Tới nửa đêm, bọn Hung Nô e rằng người Hán sẽ tràn sang đánh úp, nên lặng lẽ rút đi.

Hôm sau, trời vừa rạng sáng, Lý Quảng thấy quân giặc đã không còn vết tích gì mới dẫn quân trở lại doanh trại.

LÝ QUẢNG VỜ CHẾT THOÁT HIỂM
 
Năm Nguyên Quang thứ 6 thời Tây Hán Vũ đế (năm 129 trước Công nguyên) kiêu kỵ tướng quân nhà Hán là Lý Quảng bỗng trở thành tù nhân dưới thềm của quân Hung Nô.
Lý Quảng lòng như lửa đốt: Lần này quân Hung Nô ào ạt tấn công Thượng Cốc (vùng Hoài Lai tỉnh Hà Bắc ngày nay), khí thế của chúng rất hung hăng. Phía quân Hán chuẩn bị không đầy đủ, nên chịu thua trận. Mình bị bắt sống chẳng nói làm gì, nhưng thấy binh lính vốn như tình ruột thịt lần lượt ngã trên vũng máu, lòng đau không biết nói sao cho vừa.
Chúa Hung Nô vốn biết Lý Quảng là một viên mãnh tướng, ngay từ trước khi đôi bên dấy cuộc can qua, đã từng ra lệnh: ''Bắt được Lý Quảng, phải để hắn sống dâng lên cho ta''.
Trong khi chiến đấu, Lý Quảng đã bị thương nặng, cánh tay trái và cánh tay phải đều lần lượt bị chém, vai trái còn trúng một mũi tên rất sâu, máu chảy đầm đìa, sắc mặt nhợt nhạt.
Bọn kỵ binh Hung Nô vênh mặt lên mỉa mai:
Lý Quảng, ngươi là phi tướng quân tiếng tăm lẫy lừng đây đó. Đại vương của chúng ta định mời ngươi uống rượu, ngươi không uống rượu mời thì uống rượu phạt.
Lý Quảng nghiến răng nhắm mắt, không nói năng gì.
Kỵ binh Hung Nô lôi đến một cái võng bện bằng dây thừng, bỏ Lý Quảng vết thương đầy mình vào trong cái võng đó, treo vào giữa bốn con ngựa kéo đi.
Bọn kỵ binh Hung Nô diễu võ dương oai đi chừng hơn mười dặm đường. Vừa đi bọn chúng vừa xôn xao cười cợt về Lý Quảng. Vị danh tướng một thời này vẫn chẳng nói năng gì, vẫn nhắm chặt mắt giả vờ chết, chỉ chăm chăm nghĩ: Hễ gặp dịp, phải mau mau tẩu thoát!
Bọn ky binh Hung Nô thấy Lý Quảng từ lâu đã nhắm nghiền mắt nên lâu dần cũng lơ 1à đi.
Lại đi được một chặng đường nữa, Lý Quảng hé mắt nhìn, thấy bên cạnh có một tên Hung Nô đang cưỡi một con tất, bụng liền nảy ra một kế. Tại sao lại chẳng dùng kế ''đoạt ngựa thoát thân nhỉ?''
Lý Quảng nhân đà đường xóc cũng nhún nhảy cho có đà rồi tung mình lên chồm tới tên lính đang cưỡi ngựa.
 
Nói thì lâu việc xảy ra còn nhanh hơn nhiều, Lý Quảng thuận tay giật lấy cung tên. Tên giặc Hung Nô còn chưa kịp phản ứng ra sao, đã bị Lý Quảng đấm cho rơi khỏi mình ngựa.
Đám lính Hung Nô chợt nháo nhác loạn xạ hết lên.
Lý Quảng khép đùi trên lưng ngựa, con ngựa chồm lên rồi quay ngược về theo hướng nam, chạy thẳng.
Mấy trăm tên kỵ binh Hung Nô lúc này mới định thần, vội đuổi theo ráo riết. Lý Quảng vừa thúc ngựa chạy nhanh, vừa rút cung tên, giương cung lên kéo đầy như vầng trăng, tên bay đi như sao băng, tên Hung Nô đi đầu ngay lập tức bị trúng tên ngã lăn xuống khỏi mình ngựa.
Bọn lính Hung Nô, lưỡng lự, đi chậm dần lại. Lý Quảng đang có cung tên trong tay, lại là một bậc tướng tài, bắn tên như thần nên mới gọi là phi tướng quân tướng quân bay cứ phải cẩn thận, kẻo mà toi mạng.

Và cứ thế, Lý Quảng đã bỏ xa bọn giặc, từ cõi chết trở về!

TỪ PHÚC DÂNG THƯ HÁN TUYÊN ĐẾ
 
Trên Long án của Hán Tuyên đế đang có một bức thư đặt sẵn từ trước, mở ra xem mới biết là thư của Từ Phúc từ Mậu Lăng gửi tới, trong thư nói: ''Thời gian họ Hoắc cầm quyền quá lâu rồi, con cháu của họ người nào cũng được phong hầu ngay cả hàng con rể nhà họ Hoắc cũng đều nắm binh quyền, thế lực của họ quả thật là quá lớn, đến ngay cả hoàng thượng
họ cũng chẳng kiêng nể. Nếu hoàng thượng không dùng cách gì để ngăn chặn bớt thế lực của họ lại, e rằng họ Hoắc sẽ đi đến chỗ phản nghịch''.
Hán Tuyên đế tuy cũng có thành kiến với họ Hoắc, thế nhưng hoàng hậu lại là người họ Hoắc, thì làm thế nào mà ra tay được. Vả lại nhà họ Hoắc ăn lộc triều đình chắc cũng không đến nỗi ăn ở hai lòng mưu phản thoán đoạt ngôi vua.
 
Nghĩ vậy, Tuyên đế để thư sang một bên không nhòm ngó gì đến nữa.
Mấy hôm sau, lá thư khác của Từ Phúc lại được đặt lên đầu án của Tuyên đế, một lần nữa nhắc nhở cần nêu cao cảnh giác với gia đình họ Hoắc. Hán Tuyên vương vẫn lại để thư ra một bên, không thèm ngó đến.
Mấy tháng sau, Từ Thức lại dâng bức thư thứ ba, Tuyên đế bắt đầu thấy khó chịu.
Sau đó không lâu, họ Hoắc quả nhiên âm mưu đảo chính, cũng may có người kịp thời báo cho biết, nên cũng chưa gây nên tai hoạ gì.
 
Hán Tuyên để nổi giận, nghiến răng nghiến lợi lệnh tiêu diệt cả nhà họ Hoắc rồi trọng thưởng cho người báo tin, nhưng riêng Từ Phúc ba lần dâng thư thì lại không được ban thưởng gì hết.
Có người tỏ ra bất bình trước việc triều đình đồi xử lạnh nhạt với Từ Phúc, dâng thư lên Tuyên đế nói rằng: “Thần có được nghe một câu chuyện thế này:
 
Có một người khách đến chơi nhà người khác, thấy ống khói nhà này thẳng tắp lên cao, cạnh đó lại đặt rất nhiều củi rác, bèn khuyên chủ nhà rằng, tình hình này rất dễ gây nên hoả hoạn, nên xây ống khói thành
đường gấp khúc và nên dọn củi rác ra một chỗ khác xa hơn.
Người chủ nhà nói ống khói đã xây như thế mấy năm rồi, tình hình vẫn thế, chưa hề xảy ra hoả hoạn bao giờ.
Không lâu sau, nhà ấy bị cháy thật, nhưng người xung quanh đều đến để cứu chữa. Lửa được giập tắt, chủ nhà bèn mời những người giúp chửa cháy đến nhà uống rượu, riêng người khách từng nhắc nhở chú ý đề phòng hoả hoạn kia lại không được mời tới dự. Về sau, được nhiều người phê bình nhắc nhở, người chủ nhà ấy mới cho mời người khách đó đến dự tiệc và ngồi vào bàn trên”.
 
Đọc đến đây, Tuyên đế cảm thấy người bị cháy nhà lại quên đi người khách đã nhắc mình như thế là không ổn. Sau đó ông lại đọc tiếp: ''Từ Phúc ở Mậu Lâm ba lần dâng thư lên bệ hạ, chỉ ra rằng thế lực của họ Hoắc quá mạnh, nên đề phòng họ đi vào con đường lầm lỗi mưu phản triều đình. Nếu Hoàng thượng chấp nhận ý kiến của Từ Phúc, hạn chế bớt quyền lực của họ Hoắc, như thế thì họ Hoắc chẳng lấy đâu ra lực lượng mà mưu phản, và chính họ cũng
không đến nỗi tự chuốc lấy hoạ diệt tộc, nhà nước cũng khỏi phải bỏ ra nhiều ruộng đất và quan hầu như thế để phong cho suốt lượt mọi người. Thế nhưng bệ hạ lại không ban thưởng Từ Phúc, thế thì có khác gì người chủ nhà bị cháy nhà mà lại không mời người nhắc nhở mình đề phòng đến uống rượu, thế là không công bằng.
Và như vậy còn ai đám mạo hiểm để dâng thư lên bệ hạ nữa? Còn ai dám vạch ra cho bệ hạ biết những ẩn hoạ luôn luôn rình rập quanh bệ hạ nữa!''.
 

Tuyên đế cảm thấy người dâng thư này đã nói rất hợp tình hợp lý liền cho vời Từ Phúc vào cung, ban thưởng rất hậu và thăng chức cho ông.

HÀ VŨ DÙNG GƯƠM CHIA DI SẢN
 
Thời Tây Hán, thái thú Bái Quận là Hà Vũ có lần phải thụ lý một vụ án về thừa kế di sản. Nguyên cáo là một cậu bé mười lăm tuổi, bị cáo là chị gái và anh rể cậu ta.
Nguyên là cậu bé ngay từ lúc lên ba đã mồ côi mẹ. Người cha là một phú ông giàu có.
Mấy năm sau, người cha lại lâm bệnh nặng. Ông ta thấy rằng người con gái tuy lớn nhưng không hiền thảo, anh con rể lại thuộc loại người tham lam, e rằng sau này chỉ vì tranh giành tài sản mà nguy hại đến tính mạng của con trai, nên cho vời mọi người trong họ mạc đến, viết chúc thư, quyết định để toàn bộ di sản cho người con gái, chỉ để lại một thanh gươm báu, nói rằng đợi tới khi người con trai được mười lăm tuổi thì trao cho cậu ta.
 
Người con trai rốt cuộc đã 15 tuổi. Một hôm, cậu nói với chị gái, anh rể ý muốn đòi thanh gươm lại. Thế nhưng chị gái và anh rể cậu đâu có chịu trao?
 
Cậu bé liền kiện lên quận phủ.
Thái thú Hà Vũ cho truyền gọi vợ chồng người con gái phú ông đến phủ và đòi họ phải mang cả thanh gươm kia tới.
Trước công đường, thái thú đọc cho cả bên nguyên bên bị nghe bản di chúc của phú ông rồi hỏi:
- Tờ đi chúc này có phải của giả dối hay không
Vợ chồng người con gái phú ông vội nói:
- Dạ không phải là của giả dối ạ!
Hà Vũ nói:
- Đã không phải của giả dối, cớ sao các người lại không trao thanh gươm báu đó ra?
Hà Vũ nói với các quan lại ở hai bên tả hữu.
- Các người xem, hai người này có một thanh gươm mà cũng không chịu trao cho em mình, đủ thấy lòng dạ họ tham lam đến mức nào!
 
Ông già kia đã đoán trước được điều này, cho nên ông đã cho rằng, nếu để của cải lại cho người con trai, thì tính mạng con mình rồi cũng khó mà giữ nổi. Thế nên đành tạm thời để tài sản lại cho con gái và con rể.
Ông giơ thanh gươm báu lên và nói:
- Còn thanh gươm này, có ý là sẽ quyết đoán sự việc này. Vì ông ta tính rằng, sau này con gái và con rể ắt không chịu trao thanh gươm này ra, nhưng lúc đó, con trai mình đã 15 tuổi, đủ sức khoẻ và trí khôn để bảo vệ mình. Khi kiện lên phủ huyện, nếu gặp được quan thanh liên chính trực, có thể hiểu được nỗi khổ của ông ta, bênh vực con trai ông. Các người thấy, ông già cân nhắc mới sâu xa làm sao.
Các quan lại nghe xong ai cũng khen là phải. Sau cùng Hà Vũ nói với người con rể phú ông:
Căn cứ vào nỗi khổ tâm đó của bố vợ anh, bản châu phán quyết toàn bộ tài sản sẽ được trao cho người em vợ của anh!
Người con gái, con rể phú ông đều quỳ xuống đất xin Hà Vũ phán quyết lại.
Hà Vũ nói:

- Hai vợ chồng ngươi là hạng người tham lam vô độ, đã được hưởng sung sướng mười năm nay rồi, thế lại còn chưa cảm thấy may mắn hay sao?

TRƯƠNG THƯỞNG MỞ TIỆC MỜI KẺ TRỘM
 
Triều nhà Hán, Trương Thưởng nhậm chức trưởng quan hành chính ở kinh đô. Lúc bấy giờ trong kinh thành trộm cắp rất nhiễu 1oạn khiến cho chẳng ai được yên tâm. Tối đến mặc dù nhà nhà cửa đóng then cài, nhưng cũng chẳng ăn thua gì. Ngay cả của cải của khách quý ở Tây thành cũng luôn luôn bị lấy trộm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của triều đình.
Nhà vua lệnh cho Trương Thưởng trong thời hạn nhất định phải bắt cho hết bọn kẻ trộm.
Trương Thưởng mặc thường phục đi dò la các nơi, đi đến một số làng xóm tìm hiểu được một vài thủ lĩnh của đám trộm cướp ấy. Dựa vào của phi nghĩa, chúng xây nhà lầu, dựng đình, tạ, mua sắm đồ quý hiếm để trang trí, lôi kéo được gái đẹp về, thả sức mà hưởng lạc.
Lần ra đầu mối, Trương Thưởng cho gọi tất cả bọn đầu sỏ ấy tới. Bọn này tự biết tội mình rất nặng nên chẳng ai bảo ai tranh nhau rập đầu xin tha tội, tình nguyện xung công toàn bộ của cải phi nghĩa.
Trương Thưởng vuốt râu mỉm cười bảo:
- Chi cần các ngươi phối hợp với quan phủ bắt hết bọn trộm cắp lập công chuộc tội thì chẳng những không chấp chuyện cũ, mà còn có thể được bổ nhiệm làm tiểu lại.
Nghe Trương Thưởng nói thế, bọn đầu sỏ rất lấy làm hí hửng vì phen này Tưởng rủi mà hoá may, đang hoạ lại thành phúc. Nhưng họ lo ngại rằng nếu bọn trộm cắp biết được ai đã khai ra chúng, sau khi mãn hạn tù; chúng sẽ chẳng để yên. Trương Thưởng liền bảo họ cứ thế, cứ thế, dặn dò hồi lâu, bàn mưu tính kế mới phá tan được nỗi thắc mắc lo âu của bọn đầu sỏ.
Sau khi về đến nhà, bọn đầu sỏ ấy cho bày tiệc rượu, rối cho gọi bọn đàn em đến ăn tiệc. Bọn trộm cắp nghe nói được uống rượu, ăn thịt, đứa nào đứa ấy đều sốt sắng, đúng giờ vác miệng đến ăn, chẳng thiếu đứa nào. Chén bát chạm nhau, mâm bàn bừa phứa, rượu vào lời ra, bọn chúng bắt đầu múa mép khoe tài khoe giỏi mánh lới cao siêu lấy được nhiều tiền lắm của... Uống đến nỗi càng về sau càng say ngả say nghiêng, đến lúc này các tên đầu sỏ mới ngầm lấy đất đỏ bôi vào áo bọn trộm cắp kia mà chúng không hề hay biết gì.
Sau khi bọn trộm cướp say khướt rời khỏi nhà thủ lĩnh của chúng, liền bị lính lệ trong phủ vậy chặt lại. Có tên phá vòng vây trốn được ra, nhưng vừa ra đến phố lại bị tóm cổ luôn.
Thì ra những dấu hiệu bằng đất đỏ trên vạt áo của bọn trộm cướp này, đã khiến chúng bị bắt không
sót tên nào mà chúng cũng không biết tại sao lính lệ lại nhận ra chúng chẳng sai chút nào.

Hôm ấy quan phủ bắt được cả trăm tên trộm. Từ đó kinh thành Tràng An mới ngớt trống mõ báo động trộm cắp bớt hẳn đi.

TIẾT TUYÊN CHIA LỤA PHÁ ÁN
Thời Tây Hán, có người đem một tấm lụa màu vàng nhạt ra chợ bán. Không may giữa đường gặp mưa. Nơi này đằng trước chưa đến thôn, đằng sau cách xa quán, lại không có chỗ nào trú mưa, đành phải giở lụa ra che mưa.
Mưa càng ngày càng to, anh ta rất sốt ruột. Đúng lúc này có một người từ xa đi đến, toàn thân ướt lạnh đến phát run, quần áo ướt lướt , ướt hết cả, anh ta xin được trú mưa dưới tấm lụa. Người có lụa đồng ý Một lát sau, trời quang mưa tạnh, người bán lụa  định vác lụa lên đường thì bị người kia kéo lại, nói lụa là của anh ta.
 
Người bán lụa nổi giận, thế là xảy ra tranh cãi. Hai bên đều không ai chịu ai nên dẫn đến đánh nhau to. Người qua dường xôn xao can ngăn nhưng họ vẫn tranh cãi nhau mãi không thôi.
Lúc này, vừa may quận thái thú Tiết Tuyên đi kiệu qua, những người đứng xem thấy quận thái thú tới thì lũ lượt nhường đường. Hai người kia cũng dừng tranh cãi.
Tiết thái thú sau khi hỏi rõ nguyên cớ liền nói:
Các ngươi ai đều có lý của ngươi ấy, tấm lụa này có ký hiệu gì không?
Hai người đều trả lời giống nhau.
Tiết thái thú thở dài nói:
Thế này vậy, các ngươi đã đều nói lụa là của mình, lại đều không chịu vứt bỏ bản quan phán quyết thế này, không biết các ngươi có ý kiến khác không?
Hai người gật đầu đồng ý. Tiết thái thú lập tức lệnh cho thủ hạ lấy ra một thanh bảo kiếm, đem tấm lụa kia phân ra làm hai, đoạn nói:
- Mỗi người một nửa, đừng tranh cãi nữa.
Sau khi hai người rời đi, Tiết thái thú lập tức sai người bí mật bám theo nghe xem hai người họ nói những gì.
Người đó theo đến tận chợ, chỉ thấy một người gặp người cùng thôn liền phẫn nộ kể về cảnh ngộ ban nãy, chửi mắng Tiết thái thú là ông quan hồ đồ. Còn người kia tay cầm nửa tấm lụa hớn hở rao bán, ra giá vô cùng rẻ. Người đó lập tức báo cáo với thái thú. Tiết thái thú lệnh cho gọi hai người lại. Kẻ lừa lụa thấy thế, biết đã bại lộ, đành phải ngoan ngoãn nhận tội,

đem lụa trả lại và bị trừng phạt thích đáng.

TÔN BẢO SUNG CÂN BÁNH TÍNH SỐ
 
Thời nhà Hán, dân chúng rất thích ăn bánh cuộn thừng rán. Người ta quấn những sợi bột thành một vòng tròn rồi chiên giòn, nên thứ bánh này rất dễ vỡ. Nhưng do thứ bánh này thơm ngon, nên những người quẩy gánh bán dạo thứ hàng này ở đâu cũng thấy.
Một hôm, có một người bán bánh tên là Trương Ngũ, quẩy gánh bánh còn bán dở trở về nhà, đi đến một hẻm nhỏ, không ngờ bị một anh chàng chạy từ trong hẻm ra đụng phải đổ té ra đất, bánh cuộn thừng rơi hết ra đất vỡ tan và hư hỏng hết. Trương Ngũ tức đỏ ngầu cả mắt, tóm ngay ngực chàng trai kia bắt đền.
 
Chàng trai lúc đầu không chịu đền bù, song những người vây quanh đều nói là anh có lỗi, tự thấy đuối lý, anh chàng đành chịu phận xúi quẩy, anh ta nhìn những bánh vỡ trên mặt đất hỏi:
- Chỗ này tất cả có bao nhiêu cái?
Vì vừa mấy rồi chàng trai tỏ ra ngang bướng, Trương Ngũ còn đang bực mình, nên định bụng chơi cho anh ta một đòn, liền trả lời:
- Ba trăm cái!
Chàng trai mới nghe ra không tin, chỉ chịu bồi thường 50 cái. Trương Ngũ không bằng lòng, nói rằng vỡ bao nhiêu thì đền bù bấy nhiêu. Hai người chẳng ai nghe ai, thế là tranh cãi nhau. Người vây quanh mỗi lúc một đông, nhưng cũng chẳng có cách nào phán đoán rốt cuộc nên đền bù bao nhiêu là vừa phải, vì bánh bị vỡ tan hết, không làm sao biết được có bao nhiêu cái.
Lúc ấy, vừa hay Tôn Bảo Sung mới nhậm chức kinh triệu doãn đi ngang qua đó, sau khi hỏi rõ ngọn ngành, ông nói với Trương Ngũ và chàng trai:
Trương Ngũ đi bán bánh vốn liếng chẳng có bao nhiêu, lại bị anh làm đổ vỡ, phải đền bù là lẽ đương nhiên, nhưng đền bù bao nhiêu thì phải thực sự cầu thị.
Tôn Bảo Sung hỏi Trương Ngũ, rốt cuộc bị vỡ bao nhiêu cái bánh, Trương Ngũ thấy run trong bụng, tự thấy vừa rồi nói như thế là quá nhiều, bèn nói lại là 200 cái.
Nhìn những mẩu bánh vụn vỡ lung tung trên mặt đất, Tôn Bảo Sung cười bảo:
- Lúc thì anh bảo 800, lúc này lại nói 200, bản thân cũng còn chẳng biết đích xác là bao nhiêu. Thôi thế này, hôm nay ta sẽ đứng ra điều đình phán quyết nhé.
Mọi người không hiểu ra sao, chờ xem Tôn Bảo Sung xử lý vụ này ra sao.
 
Trong khi đó Tôn Bảo Sung đã sai người đi mua về một cái bánh, trước mặt mọi người cho cân lên xem

nó nặng bao nhiêu, sau đó nhặt nhạnh toàn bộ số bánh vỡ nát kia đem cân lên xem được bao nhiêu, rồi chia cho trọng lượng của cái bánh vừa cân, ngay lập tức đã tính ngay được ra số bánh bị vỡ mà chàng trai phải bồi thường cho Trương Ngũ. Thế là chàng trai kia ngoan ngoãn bỏ tiền ra còn Trương Ngũ cũng đỏ mặt nhận lấy số tiền đền bù, luôn miệng tạ ơn rồi rời khỏi đấy.

QUÂN XÍCH MI DÙNG ĐẬU DỤ ĐỊCH
Cuối đời Tây Hán, Vương Mãng thoán quyền, thi hành chính sách tàn bạo, đông đảo nông dân bị đẩy vào vòng nước sôi lửa bỏng. Quân lục lâm, quân xích mi lần lượt nổi dậy khởi nghĩa.
 
Lưu Tú là hoàng tộc nhà Tây Hán thừa cơ trà trộn vào, hàng ngũ nghĩa quân nông dân.
Năm 25 công lịch, Lưu Tú xưng đế, dựng nên nhà Đông Hán. Không lâu sau, hắn quay ra đối phó với quân khởi nghĩa của nông dân...
 
Tháng giêng năm 27 sau Công Nguyên, Đặng Vũ là Lương hầu Đông Hán mang xa kỵ tướng quân Đặng Hoằng bao vây huyên Hồ (phía tây Linh Bảo tỉnh Hà Nam bây giờ) đánh úp quân Xích Mi, hòng quét sạch ngay trong một trận.
Trời về chiều, người ngựa của hai bên chém giết nhau giữa đồng không mông quạnh.
Tướng giỏi quân tinh của nhà. Đông Hán đưa sang quả thật là nhiều. Quân xích mi xem ra ít không địch nổi đông, nếu cứ cố đánh nữa, cánh quân này e rằng sẽ tan vỡ hết. .
Ba tiếng cồng thu quân bỗng vang lên, người ngựa của quân xích mi mau chóng rút về thành.
Trong lúc các thủ lĩnh của quân xích mi đang khêu đèn ngồi nghiên cứu tìm đối sách,
chợt sĩ quan tuần phòng chạy vào báo: ''Rất nhiều lương thực của bộ hạ quan quân Đặng Hoằng bị quân ta chặn lại và thụ được, bọn chúng sắp trở thành một lũ ''quỷ đói'' đến nơi rồi.
Nghe thấy thế, tất cả đều mừng rỡ. Một mưu sĩ lập tức vỗ tay cười:
- Ấy, tại sao chúng ta lại không dùng diệu kế lấy đậu nhử quân đói nhỉ?
- Và sau đó hạ thấp giọng bàn bạc như thế như thế...
 
Ngày hôm sau, trời vừa mới sáng, quân xích mi đã mở toang cửa thành, lũ lượt rút lui bỏ lại rất nhiều xe cộ, làm như thể quá hoảng loạn không có thì giờ đem đi vậy. Tất cả các xe đều chở đầy đất, chỉ có ở trên mặt rải kín một lớp đậu để nhử mồi, và chờ ''cá'' cắn câu.
Quân lính của Đặng Hoằng đuổi gấp lên, thấy hàng loạt xe chở đậu xếp thành hàng trước mặt. Thế là đám quân đói này không còn bụng dạ nào đuổi theo quân xích mi nữa, lũ lượt vây quanh nhưng cỗ xe đó tranh cướp nhau, chửi bới nhau, đánh lộn nhau. Trong quân rối loạn hết cả lên. Quân xích mi thấy đối thủ của mình trúng kế, lập tức hô hoán lên, quay lại

phản kích, đánh bại quân của Đặng Hoằng.

CẢNH YỂM VỜ CÔNG THÀNH CỰ LÝ
 
Năm 29 sau Công nguyên (Năm Kiến Vũ thứ năm đời Quang Vũ đế nhà Đông Hán)
Cảnh Yểm theo lệnh của Quang Vũ đế Lưu Tú, đi chinh phạt Trương Bộ, thế lực cát cứ ở miền đông. Kẻ thù mà Cảnh Yểm cần tiêu diệt trước nhất là Phí ấp, bộ tướng của Trương Bộ.
Phí ấp mưu sâu tính kỹ, cầm quân xưa nay vốn rất thận trọng. Phí ấp cho đóng quân ở Lịch Hạ để chống cự. Lịch Hạ có thành trì kiên cố, phòng bị rất đầy đủ, giữ thì dễ nhưng tấn công thì khó.
Nếu muốn đánh cố để mà thắng, khẳng định mà không thể thực hiện được. Cảnh Yểm triệu tập bộ tướng để bàn mưu lược tác chiến.
Thưa tướng quân! Với Phí ấp, chúng ta chỉ còn cách là nhử rắn ra khỏi thành, sau đó mới tiêu diệt được
- Một bộ tướng nói vậy.
Chúng ta làm thế nào để nhử rắn ra khỏi thành nhỉ?
- Có thể dùng cách đánh vây Ngụy cứu Triệu, trước hết, quân ta phải...
- Vị bộ tướng ấy ra vẻ đĩnh đạc ung dung nói về quan điểm về kế sách của mình, xem ra được phần lớn các
tướng lĩnh khác tán thành. Chiến thuật ấy, cũng lại chẳng hẹn mà nên, rất đúng với sự tính toán của Cảnh Yểm, bởi vậy mà rất mau chóng được đưa ra thực thi.
Còn bên phía Phí ấp thì sao?
Sách lược của ông ta là, đóng quân ở Lịch Hạ, đợi thời cơ mà nổi đậy. Ông ta thừa biết Cảnh Yểm là một kình địch không thể xem thường, cho nên
mọi việc đều phải hết sức thận trọng. Phí ấp lệnh cho quân lính của mình ngày đêm xây đắp công sự, gia cố tường luỹ, chuẩn bị đánh lâu dài.
Một hôm, Phí ấp đang đi tuần, bỗng một vị tướng chạy tới bẩm báo: Từ phía Cảnh Yểm có một số hàng binh chạy sang,
- Thưa tướng quân, nghe bọn hàng binh ấy nói rằng, Cảnh Yểm sẽ đánh Cự Lý...
Cự Lý là nơi Phí Cảm, em trai của Phí Ấp đang đóng giữ. Anh em Phí Ấp từ nhỏ vốn có cảm tình rất sâu sắc với nhau. .
- Đấy là kế điệu hổ ly sơn của Cảnh Yểm đưa ra làm mê hoặc quân ta. Đừng có dễ dàng nghe theo bọn hàng binh ấy. Lệnh cho quân sĩ của mình, không được tuỳ ý phao tin đồn nhảm- Phí ấp ra mệnh lệnh.
 
Thế nhưng, mấy ngày sau, mật thám do Phí Ấp sai đi trở về báo: Quân của Cảnh Yểm đã vây thành Cự Lý. Họ nhìn thấy quân Hán chặt cây cối để chuẩn bị lấp xuống hào rãnh bên ngoài, chuẩn bị đánh thành. Các loại thang mây dùng để đánh thành cũng được bọn chúng mang tới.
- Tất cả những thứ đó đều là ngụy kế Cảnh Yểm. Chúng ta không được mắc mưu hắn.
Tuy Phí ấp vẫn tiếp tục ra mệnh lệnh cho bên dưới như vậy, nhưng trong bụng quả thật cũng đang nghi ngờ.
Chẳng lẽ Cảnh Yểm có ý định đánh Cự Lý trước thật?
- Báo... báo cáo -Một tên mật thám được cài trong quân đội của Cảnh Yểm chạy về báo cáo với Phí ấp:
Thưa tướng quân! Tướng quân Phí Cảm ở Cự Lý đang rất nguy cấp sáng hôm nay tôi đã nghe thấy trong quân đội của Cảnh Yểm có thánh chỉ của Quang Vũ đế lệnh cho Cảnh Yểm ba ngày sau phải tấn công được vào thành Cự Lý.
- Hả? Có chuyện ấy thật ư?
- Phí ấp hỏi.
- Dạ con tận tai nghe thấy vậy, vô cùng chính xác, nếu có sai sót điều nào, nguyện xin chịu cực hình - Thám báo vội vàng trả lời.
- Hãy cứ chờ xem đã - Phí ấp đã thay đổi cách nhìn nhận của mình.
Thế nhưng, chưa tới ba ngày, Phí ấp lại nhận được thư xin cứu viện khẩn cấp của em mình là Phí Cảm, nói: ''Cự Lý mà mất Lịch Hạ sao còn tồn tại một mình được? Mong anh hãy hoả tốc mang quân cứu viện ngay''.
Đến đây, Phí ấp mới thực sự tin rằng Cự Lý đang nguy nan trong một sớm một chiều, thế là thân chinh đem ba vạn quân đến đó để cứu viện.
Tuy nhiên, quân đội còn chưa tới Cự Lý, đã lọt vào vòng vây của Cảnh Yểm.
Đến khi Phí ấp tỉnh ngộ ra, thì đã quá muộn, đành thở dài mà thốt lên:
- Rốt cuộc ta vẫn mắc lừa Cảnh Yểm, ta thật không bằng hắn?
Sự thực cảnh Yểm đánh Cự Lý chỉ là giả vờ, mà kéo Phí ấp ra mà đánh mới là thực.

Phí ấp rốt cuộc là nướng mất ba vạn quân và cũng tiêu ma cả chính mình.

KẾ KHÔNG LÀM RA CÓ CỦA LIÊM PHẠM
 
Năm 73 sau Công nguyên (năm Vĩnh Bình thứ mười sáu Minh đế thời Đông Hán). Vào một buổi tối sao thưa trăng mờ, vạn vật im lìm, thái thú Vân Trung (vùng Tua Khơ Tua Nội Mông bây giờ) là Liêm Phạm lúc thì đi đi lại lại trong lều bạt suy nghĩ rất lung, lúc thì đọc đi đọc lại cuốn binh thư đã thuộc lâu. Gần đây quân Hung Nô ở phía bắc lại luôn luôn xâm phạm, Liêm Phạm phụng mạng ra chống địch. Lúc ấy, số quân trong tay ông chỉ bằng nửa quân số của Hung Nô, tình thế rất là nguy cấp.
 
- Liêm đại nhân! Theo ý của tiểu nhân, ta cứ nên cầu cứu các nước láng giềng ở quanh ta mới là thượng sách – Một bộ tướng nêu ra lời đề nghị.
Liêm Phạm lắc đầu nói:
- Xin tăng viện đương nhiên có thể thử xem, nhưng lần này Hung Nô muốn tấn công mạnh mẽ, chẳng may các nước láng giềng còn mải tự giữ mình không chịu cứu viện, hoặc thực sự không rút được quân ra mà giúp, thì chúng ta chỉ trông mong vào lực lượng của mình để chống lại kẻ địch hùng mạnh hơn mới phải.
Vị bộ tướng ấy lại nói:
- Thế nhưng hiện nay quân số của chúng ta thực sự là quá ít.
- Binh bất yếm trá - Liêm Phạm nói - Chúng ta giả vờ để lừa địch, đúng, ta có thể dùng kế không làm ra có…
Không làm ra có?
- Bộ tướng nghi hoặc hỏi - Không làm ra có như thế nào?
Lúc ấy hai mắt của Liêm Phạm sáng lên lấp lánh, liền sắp xếp như thế như thế với vị bộ tướng ấy của mình. Bộ tướng gật đầu, lập tức làm theo mưu kế của Liêm Phạm thái thú.
Ngoài cửa, mấy người lính gác cầm đuốc đi đi lại lại tuần phòng. Một đầu của bó đuốc đang cháy, đầu kia cầm ở trong tay. Thế nhưng, một lúc sau, tất cả quân sĩ trong doanh trại đều đi ra trên tay mỗi người đều cầm một bó đuốc hình chữ thập, một đầu cầm ở trong tay, ba đầu còn lại được châm cháy, sau đó đứng tách ra, như vậy một người đã ''hoá'' thành ba.
 

Lúc đó trong doanh trại của quân Hung Nô đối diện với quân Hán, chủ soái Hung Nô nghe báo: Trong doanh trại của Liêm Phạm, khắp nơi đều có quân lính đứng. Chủ soái Hung Nô ngỡ rằng quân tiếp viện của nhà Hán đã tới và sắp mở cuộc tiến công, cho nên rất lấy làm lo sợ. Trời gần sáng sao lặn dần, mặt đất mênh mang, quân Hung Nô vội vã thu dọn lều trại rút về hướng bắc. Liêm Phạm lệnh cho quân sĩ của mình ráo riết đóng trống, hò hét long trời lở đất, xung phong giết địch. Quân Hung Nô hoảng loạn giẫm đạp lên nhau, bỏ lại hơn ngàn xác chết làm “ma tha hương”.

BAN SIÊU TRÍ DŨNG KHUẤT PHỤC THIỆN THIỆN
 
Năm 73 sau Công nguyên, giả tư mã Ban Siêu và tòng sự Quách Tuần của nhà Đông Hán phụng mạng đi sứ Tây Vực muốn làm cho các nước lớn nhỏ trong vùng này quy thuận nhà Hán.
Ban Siêu dẫn đầu một đoàn ba tám người đến nước Thiện Thiện (vùng Nhược. Không ở Tân Cương bây giờ) của Tây Vực. Thiện Thiện vương nửa muốn quy phục nhà Hán nửa muốn đi theo Hung Nô.
Khi đoàn sứ giả của Ban Siêu đến nơi, Thiện Thiện quốc vương hết sức cung kính, ba ngày một tiệc nhỏ, năm ngày một tiệc lớn. Thế nhưng một thời gian sau,
nhất là khi Ban Siêu chuẩn bị sang một nước khác, bỗng cảm thấy Thiện Thiện vương có vẻ không nhiệt tình như khi mới đến, rượu thịt cung cấp cũng không phong phú như lúc đầu.
Ban Siêu lập tức sinh nghi: ắt là có chuyện ma ăn cỗ ở đây rồi.
Ông lập tức trao đổi ý kiến với những người cùng đi.
- Thiện Thiện vương đối đãi với chúng ta khác xa những ngày đầu, các vị có thấy không?
Mọi người cùng đi liên tiếp gật đầu:
- Chứ còn gì nửa?
Chúng tôi cũng thấy khác, song không hiểu tại sao?
Ban Siêu nói: Tôi đoán rằng, nhất định là Hung Nô cũng sai sứ sang đây? Thiện Thiện vương e mếch lòng Hung Nô nên quay ra lạnh nhạt với ta như thế.
 
Cũng rất tình cờ, giữa lúc ấy, bọn thủ hạ của Thiện Thiện vương vừa mang thức ăn tới.
Ban Siêu đảo tròng mắt, vừa lừa vừa doạ nói:
- Sứ giả Hung Nô tới đây được mấy hôm rồi? Hiện họ đang ở đâu?
Đám thị tùng không tránh được đòn lừa của Ban Siêu vội thực thà bảo: Chẳng giấu gì Ban đại nhân, người của Hung Nô đến ba ngày nay rồi. Họ ở một nơi cách đây ba mươi dặm.
Ban Siêu e lộ chuyện, lập tức nhốt chặt bọn người này lại.
Tiếp đó Ban Siêu cho triệu tập ba sáu người trong đoàn đến uống rượu. Đang uống rất say sưa, Ban Siêu bưng bát rượu, đột nhiên đứng dậy, phẫn nộ nói với mọi người:
- Các vị và ta đều đang trong bước đường cùng, sống chết ra sao khó mà đoán được.
Các vị và ta đến Tây Vực đều là muốn có công lập nghiệp. Thật không ngờ sứ Hung Nô mới sang đây có mấy ngày, Thiện Thiện vương đã lạnh nhạt với chúng ta, nếu hắn bắt nạt chúng ta người ít lực mỏng, trói chúng ta lại nộp cho Hung Nô, hắn có thể lập công với Thiền vu Hung Nô để lấy thưởng, còn chúng ta thì đầu lìa khỏi cổ, bỏ xác nơi đất khách quê người. Mọi người hãy nghĩ xem, ta phải làm sao bây giờ chứ?
Mọi người đều tỏ ra hoang mang:
Sống chết có nhau thôi! Chúng ta có mọc cánh cũng chẳng thoát khỏi đây được lúc này. Sống chết ra sao, tất cả đều nghe theo Ban đại nhân thôi.
Ban Siêu tợp một ngụm rượu lớn, giọng nói càng trở nên hiên ngang:
- Không vào hang, sao bắt được cọp? Hiện nay chỉ có cách này là tốt nhất, tức là nhân lúc đêm tối thế này, mò đến quanh lều mà sứ Hung Nô đang ở vừa phóng hoả vừa tấn công.
Chúng không biết chúng ta có bao nhiêu binh mã, nhất định sẽ hoang mang. Chỉ cần giết được sứ giả Hung Nô, Thiện Thiện vương sẽ không dám ngả theo Hung Nô nữa, như vậy, họ sẽ không thể không quy thuận nhà Hán.
Mọi người rì rầm bàn tán:
- Đây là việc lớn, nên chẳng phải bàn lại với tòng sự Quách Tuần cái đã.
Ban Siêu trừng đôi mắt giận dử lên:
- Đại trượng phu lập công to, xưng anh hùng, là ở hành động này. Quách tòng sự là một quan văn tầm thường, nhát gan như thỏ đế, để cho ông ấy biết chuyện chỉ tổ lộ chuyện ra mà hỏng việc. Không cần phải nói gì với ông ta cả, làm trai cho đáng nên trai kia mà? Làm tới đi!
Vừa nói dứt câu, Ban Siêu nâng bát rượu lên ngửa cổ uống ừng ực một hơi cạn sạch.
Những người tuỳ tùng cũng nâng bát ngang mày, uống cạn:
Được! Đêm nay sẽ quyết một phen!
Nửa đêm hôm ấy, Ban Siêu đem theo ba sáu tráng sĩ sang đánh úp vào lều trại của sứ Hung Nô.
Đêm ấy, tình cờ trời lại nổi gió to; Ban Siêu chỉ định mười người mang trống trận ra nấp ở phía sau lều trại, dặn đò: ''Khi thấy lửa cháy lên, các ngươi sẽ ra sức dõng trống, hò hét thật to để gây thanh thế''. Hai mươi tráng sĩ khác cầm sẵn cung tên nấp sẵn ở hai bên lều trại.
Chuẩn bị xong xuôi đâu vào đấy, Ban Siêu mang theo sáu người còn lại lên đầu gió châm lửa đốt lều. ''Ù''. Ngọn lửa đỏ ngút lên tận trời cao. Mười người kia vừa dõng trống inh ỏi, vừa hò hét om sòm, hô hào xông vào lều trại. Lính Hung Nô đang mơ màng bỗng chợt tỉnh, hoảng hốt.
Ban Siêu đi đầu xông đánh ''soạt'' vào trong lều cùng tiếng rút dao, tay vung đến đâu đầu rơi đến đấy, trong nháy mắt, ba cái đầu lâu của lính Hung Nô lăn lông lốc ra đất. Các tráng sĩ còn lại cũng lần lượt xông vào trong lều, giết chết sứ giả Hung Nô và ba chục tuỳ tùng. Họ cắt lấy đầu sứ thần Hung Nô, chạy ra ngoài, lập tức giơ cao đuốc, đốt cháy tất cả các căn lều khác của Hung Nô. Lửa gặp gió, thè dài những cái lưỡi đỏ liếm hết các căn lều. Hơn trăm tên lính Hung Nô bị lửa thiêu cháy, chỉ sót có mấy tên thoát chết lủi mất.
Trời dần sáng, Ban Siêu cho mời Thiện Thiện vương tới.
 
Vừa bước vào trong lều Thiện Thiện nhìn thấy ngay cái đầu lâu của sứ giả Hung Nô, sợ hết hồn hết vía. Ban Siêu nói bóng nói gió: Từ nay trở đi, hoàng triều Đại Hán chúng tôi sẽ liên hiệp với các người để chống Hung Nô, như thế thì bọn Hung Nô cũng chẳng dám đến xâm phạm các người đâu. Thiện Thiện vương mặt cắt không ra máu, vội quỳ rạp xuống đất khấu đầu thề bồi: “sẵn sàng nghe theo lệnh trời của hoàng đế Đại Hán”.

Để bày tỏ lòng thành thực giao hảo, Thiện Thiện vương còn sai con trai mình theo Ban Siêu về Lạc Dương hầu hạ hoàng đế nhà Hán, triệt để quy thuận nhà Đông Hán.

CẢNH CUNG MỜI THẦN LINH GIÚP SỨC
Năm 74 sau Công nguyên, Đông Hán và Hung Nô đều muốn chinh phục nước Xa Sư của Tây Vực, mở rộng bờ cõi của mình nên đã gây nên cuộc chiến đấu rất ác liệt ở thành Kim Phụ nước Xa Sư. Minh đế nhà Đông Hán cử mậu hiệu uý Cảnh Cung đi chiến đấu với Tả Lộc Lãi vương của Hung Nô.
Lúc bấy giờ trong tay Tả Lộc Lãi vương có tới hai vạn tinh binh Hung Nô, đã phá được nội cung của Hâu vương nước Xa Sư, giết chết Hậu vương An Đắc. Hơn nữa còn mang quân bao vây thành Kim Phụ, hình thế hết sức bất lợi cho quân nhà Hán, cuộc kịch chiến có thể nổ ra bất kể lúc nào.
Làm thế nào để xoay chuyển tình thế nguy kịch này, chuyển bại thành thắng?
Mấy ngày liền, chủ tướng quân Hán là Cảnh Cung ngồi đứng không yên, đêm trằn trọc khó ngủ.
Ông cho mời mấy vị quân sư, tham mưu ở trong phủ đến bàn bạc để tìm đối sách. Thế nhưng bàn suốt cả một buổi sáng, Cảnh Cung chẳng nghe được một kế sách gì khả dĩ có thể thi hành để đánh lui được địch. Mọi người đi hết, một mình ông ở lại thư phòng tiếp tục đi đi lại lại, vắt óc ra tìm kế hay. Bất giác, thấy bụng đói cồn cào, ông liền gọi:
- Đưa cơm rượu lên!
Có ngay! Thưa tướng quân – Một tên lính hầu trả lời và ngay sau đó bưng mâm cơm vào thư phòng. Khi đi đến cửa, bỗng nhiên hắn vấp một cái, cơm nước và thức ăn trong mâm bị hất sạch xuống đất. Tên lính hầu sợ hết hồn:
- Bẩm... bẩm... Tướng... tướng quân! Con chó quý của tướng quân chết rồi ạ. Suýt nữa thì con vấp vào nó ạ.
Đúng thật, con chó Cảnh Cung đó sùi bọt mép, nằm thẳng cẳng ngay trước cửa thư phòng. Phía trước vẫn còn cả mẩu thức ăn mà nó tha về chưa ăn hết.
- Bẩm tướng quân con chó này hình như bị đánh bả chết - Tên lính hầu nói.
- Bị đánh bả! Bị đầu độc! - Cảnh Cung lẩm bẩm một mình bỗng mắt ông chăm chắm nhìn vào một chỗ và gọi - Quân bay đâu, đi tìm ngay thứ chất độc đánh bả chó về đây cho ta?
Càng nhiều càng tốt.
Bộ hạ kinh ngạc trước cử chỉ kỳ là này của tướng quân, nhưng cũng không dám hỏi, chỉ biết lũ lượt bảo nhau đi chấp hành mệnh lệnh.
Ngày hôm sau, quân Hung Nô đã đọc được trên những tờ giấy do quân Hán trên mật thành Kim Phụ dùng tên bắn sang những dòng chữ viết rằng: ''Cung nỏ của quân đội nhà Hán chúng ta được thần linh phù hộ, kẻ nào trúng tên lập tức chết không thể nào cứu nổi''.
Tả Lộc Lãi vương xem xong, cười ha hả nói với quân lính của mình:
- Đừng nghe quân Hán nói nhảm? Các ngươi cứ xông mạnh lên cho ta!
Thế nhưng quân Hung Nô hôm ấy xung phong lên mà trúng tên, vết thương sôi lên như phải bỏng thê thảm không dám nhìn. Quân Hung Nô kinh hãi kêu lên:
- Quân Hán được thần linh phù hộ, sợ lắm, sợ lắm?
- Vừa nói vừa lũ lượt tháo lui. Tả Lộc Lãi vương đành phải,rút quân.

Thì ra, qua việc chó bị đánh bả, Cảnh Cung đã nảy ra một ý: Tại sao ta không tẩm chất độc vào mũi tên? Thế là ông đã lệnh cho quân lính đi thu những chất độc đó lại tẩm vào tên rồi tung tin có thần phù hộ. Và quả nhiên, dùng kế ấy mà lui được địch.

NGU HỬ RA OAI LỪA QUÂN KHƯƠNG
 
Năm Nguyên Sơ thứ hai thời Hán An đế (năm 115) tộc người Khương ở Tây Bắc dấy quân tấn công Vũ Đô của nhà Đông Hán (phía tây huyện Thành tỉnh Cam Túc bây giờ).
Triều đình giao cho Ngu Hử làm thái thú Vũ Đô, sai ông này mang quân đi chinh phạt quân Khương.
Ngu Hử mang ba nghìn binh mã đến Trần Thương (phía đông Bảo Kê tỉnh Thiểm Tây ngày nay). Tới gần Hào Cốc, thấy địa thế ở đây hiểm yếu, thủ thì dễ mà công thì khó, sợ rằng rơi vào ổ phục kích, vội sai thám tử lên trước dò la, quả nhiên thấy có rất nhiều quân Khương mai phục.
Ngu Hử thấy không thể liều lĩnh đánh bừa được, bèn quyết định dùng giả tượng để phân tán lực lượng địch, sau đó thừa cơ đột phá Hào Cốc hiểm yếu, tiến lên chiếm Xích Đình, áp sát Vũ Đô.
Thế là Ngu Hử lệnh cho quân lính cắm trại đợi lệnh, đồng thời phao tin đi các nơi: “Ta đã cử người về tâu với triều đình, xin quân tiếp viện. Bao giờ có quân tiếp viện, chúng ta sẽ bắt đầu tấn công”.
 
Sau khi bọn đầu sỏ quân Khương nghe được tin này, liền nghĩ: Ngu Hử ỷ vào ba nghìn binh mã làm sao dám tấn công vào Hào Cốc hiểm trở như vậy? Đợi quân triều đình nhà Hán đến tiếp viện, còn biết bao ngày đường. Chúng chỉ để lại một số ít quân Khương giữ Hào Cốc, số còn lại phân tán đi các nơi để cướp bóc.
 
Ngu Hử thừa cơ lệnh cho quân lính của mình lập tức xuất phát, đột phá Hào Cốc, đi cả ngày cả đêm với tốc độ mỗi ngày hơn trăm dặm tiến về phía Xích Đình. Dọc đường nghỉ lại, ông bắt quan quân mỗi người đào hai cái bếp, nấu cơm xong cũng không nấp đất đi. Ngày hôm sau, lại lệnh cho mỗi người đắp một cái bếp nấu cho bốn người ăn. Quân Khương thấy Ngu Hừ đã đột phá được Hào Cốc, vội vàng đuổi theo, nhưng lại thấy số bếp mà quân lính của Ngu Hử ngày một tăng thêm, cho rằng họ đã có quân tăng viện, nên sợ không dám đuổi theo nữa.
Bộ hạ lấy làm lạ hỏi Ngu Hử:
- Ngày xưa Tôn Tẫn đấu Bàng Quyên là giảm bếp đi trong ngày, tại sao tướng quân lại tăng bếp lên từng ngày? Trong binh pháp thì nói, quân nhân ngày đi không được quá ba mươi dặm, để đề phòng chuyện bất ngờ? đằng này tướng quân lại tốc quân ngày đi tới gần hai trăm dặm thế nghĩa là thế nào ạ?
Ngu Hừ nói:
- Địch đông người ta ít người, tốc độ hành quân mà chậm, dễ bị địch đuổi kịp, hành quân gấp như vậy có thể khiến cho địch không nắm được tình hình quân ta. Địch thấy số bếp của quân ta ngày một nhiều, ắt sẽ cho rằng quân ta đã được tăng viện, quân ta đông lên mà lại hành quân nhanh như thế, địch ắt không dám đuổi theo. Năm xưa Tôn Tẫn vờ yếu đi, ngày nay Ngu Hử lại vờ mạnh lên, đó là do tình thế mỗi lúc một khác.
Mọi người gật đầu khen phải.
 
Ngu Hử dẫn một đội quân chưa tới ba nghìn người đến được Vũ Đô, lại bị một vạn quân Khương vây chặt. Để mê hoặc chúng, Ngu Hử lệnh cho quân Hán không được bắn bằng cung lớn mà chỉ dùng cung nhỏ bắn vào những tên quân Khương đánh thành thôi.
Thế là quân Khương tưởng rằng lực lượng bắn cung của quân Hán yếu, cung nhỏ, không bắn tới chỗ
chúng? bèn xông lên như một đàn ong để phá thành. Lúc ấy Ngu Hử mới ra lệnh cho hai mươi tay cung lớn của mình tập trung bắn vào một tên quân Khương, nên đã bắn là trúng. Quân địch kinh hoàng, thụt lùi cả lại. Ngu Hử thấy quân địch lui xuống, liền mang quân ào lên đánh chém...
Ngày hôm sau, Ngu Hử lại tạo cho quân Khương một loại giả tượng khác.

Ông cho tất cả quan quân của mình dàn thành hàng dài, hùng dũng từ phía cửa đông thành ra vòng đến cửa bắc thì vào trong thành. Vào trong thành rồi, thay quần áo khác, rồi lại từ cửa thành ấy đi ra vòng tới cửa thành kia để vào thành, một ngày làm như vậy nhiều lần. Như thế, quân Khương lại lần nữa cho rằng quân triều đình mới được tăng viện thêm mấy vạn người, sợ hãi vội vàng rút quân.

DƯƠNG TOÀN ĐÁNH TRẬN VÔI BỘT NGỰA LỬA
 
- Thái thú đại nhân! Người vẽ cái bánh xe ly kỳ cổ quái ấy để làm gì - Một vị bộ tướng khó hiểu hỏi thái thú quận Linh Lăng, Dương Toàn.
- Ừ! Ta đang sắp đặt một kỳ trận. Lúc này, quân phiến loạn đông hơn ta ba bốn lần, nếu chúng ta cứ đánh theo những phép thông thường, không thể thắng chúng được - Dương Toàn tuổi gần sáu mươi lại mang nhiều phong thái của một nho tướng, tay cầm bút vẽ, cười tít cả mắt lại nói tiếp - Mau, cho gọi hết những người làm thợ ở trong quân ta đến hết cả đây.
Một lát sau, vị tướng ấy đã dẫn những người lính thợ đến.
- Ta cho gọi các ngươi đến đây, là muốn giao cho các ngươi một nhiệm vụ khẩn cấp.
Trong vòng mười hôm, các ngươi phải đóng cho ta năm mươi cỗ xe ngựa thật lớn. Yêu cầu quy cách đều ở trong bản vẽ này.
Những người lính thợ nhận lệnh đi đóng xe. Thoáng cái, mười ngày qua đi rất nhanh.
- Bẩm thái thú chỉ còn mấy ngày nữa là đến thời hạn Hoàng thượng yêu cầu dẹp xong bọn phiến loạn. Không hiểu cuối cùng thái thú đã tìm ra được cách gì hay để đánh tan quân giặc chưa ạ?
- Mấy vị phó tướng giừ thành Linh Lăng cùng tìm đến phủ thái thú, hỏi Dương Toàn với vẻ sốt ruột như lửa cháy trong lòng.
- Xin các tướng quân chớ sốt ruột. Năm mươi cỗ xe tôi bảo đóng đã xong chưa?
- Thái thú Dương Toàn thủng thẳng đáp.
- Dạ! Xe ngựa đã đóng xong tất cả rồi đấy ạ!
- Một vị tướng trả lời ngay.
- Tốt lắm, thế thì chuẩn bị ngày mai ta sẽ tiến công!
Sáng sớm hôm sau, toàn thể binh lính trong thành Linh Lăng chỉnh đốn xong hàng ngũ, sẵn sàng chờ lệnh. Bỗng nhiên, phủ thái thú truyền ra một mệnh lệnh: Dùng vôi bột chất đầy lên toàn bộ những cỗ xe mới đóng, dùng băng vải buộc lên đuôi tất cả những con ngựa có trong đội quân.
Khi trời vừa rạng sáng, trên chiến trường bỗng nổi gió rất lớn Dương Toàn lệnh cho đoàn xe ngựa chở vôi bột đi lên phía trước hàng quân, sai binh lính thuận theo chiều gió, hất vôi bột về phía quân địch.
 
Vôi bột bay mù mịt khắp bầu trời phía trước. Trong nháy mắt, khắp trận địa địch bụi vôi trắng bao trùm, gió cát bay mù mịt bọn quân phiến loạn ở cuối gió bị làn bụi vôi bột trùm lấy, tên nào tên ấy sặc sụa, không mở được mắt ra? ngạt thở không ra hơi lại
càng không thể nào nhìn rõ sang trận địa của đối phương.
Cùng lúc ấy, Dương Toàn lệnh cho châm lửa vào những búi vải buộc ở sau đuôi ngựa, những con ''ngựa lửa'' với cái đuôi cháy đùng đùng, vô cùng hoảng sợ, lao thục mạng vào đội hình quân địch. Trong nháy mắt, đội hình quân phiến loạn rối tinh rối mù. Quân Hán lập tức cho những cỗ xe có lắp cung tên tăng nhanh tốc độ xông vào trận địa địch và đồng loạt bắn hàng vạn mũi tên vào quân địch. Quân phiến loạn còn chưa kịp tổ chức chống lại, đã tan tác không
còn thể thống gì nữa.
Lúc đó Dương Toàn lại sai quân lính ra sức vừa khua chiêng đóng trống vừa lớn tiếng hò hét để tạo thanh thế. Quân phiến loạn một lần nửa không biết được quân Hán đông hay ít ra sao, bỏ chạy tán loạn, dẫm đạp lên nhau, bị giết xác phơi đầy đồng. Tên thủ lĩnh của chúng cũng bị trúng tên chết trên đường tháo chạy.

Sự việc xảy ra vào năm 180

THÁI SỬ TỪ LUYỆN TÊN LỪA ĐỊCH
 
Một đêm cuối thu năm 184 (năm Trung bình thứ nhất Đông Hán Linh đế). Gió lạnh se sắt, sao thưa, trăng mờ. Thành Đô Xương bao trùm trong bầu không khí thê lương đầy sát khí, quan quân nhà Đông Hán giữ thành đã bị quân của Quản Hợi trong đội quân khăn vàng vây chặt gần hai tháng nay. Hai bên cầm cự đã khá lâu ngày, lương thảo còn lại trong thành chỉ đủ nuôi số quân lính giữ thành nhiều nhất là ba ngày nữa thôi. Lính tráng tuần tra trên mặt thành xem ra có vẻ rất uể oải.
 
Đêm đã về khuya, chủ soái quân giữ thành - thái thú Bắc Hải Khổng Dung vẫn đứng nơi cửa sổ, cau mày nhìn xoáy vào màn đêm, vắt óc tìm cách phá địch.
 
Khổng Dung thấy rõ rằng tiếp tục cố thủ lâu dài, không phải là cách tốt nhất, huống chi lúc này lương thảo trong quân đội gần cạn. Nhưng nếu cố tình phá vây mà ra trong khi quân số của địch đông hơn ta
mấy lần như thế, không cẩn thận sẽ đi đến chỗ tan vỡ hoàn toàn. Lúc này chỉ còn một cách duy nhất là cho người sang gặp người xưa nay từng có thiện chí là Bình nguyên tướng Lưu Bị xin cứu viện.
- Ai có thể ra khỏi thành đi xin Bình nguyên tướng cứu viện bây giờ?
- Khổng Dung đang nghĩ như vậy Thái Sử Từ trong quân xin được gặp:
- Thưa ân công Nhiệm vụ ra khỏi thành xin cứu viện, xin cứ giao cho tôi!
- Thái Sử Từ
khẩn khoản xin với Khổng Dung người từng giúp đỡ ông ta trong cơn hoạn nạn. Rồi thế này thế kia rì rầm một hồi bên tai Khổng Dung, chỉ thấy Khổng Dung gật đầu lia lịa.
Trời vừa sáng cổng thành Đô Xương bị vây hãm luôn luôn đóng im ỉm bỗng mở toang, cầu treo qua hào cũng được thả xuống. Ngay sau đó, ba xạ thủ ngồi trên mình ngựa sau từ trong thành ra, ngươi nào cũng mang theo tên và bia tập bắn. Người đi đầu chính là Thái Sử Từ.
 
Hành động đó lập tức khiến cho quân khăn vàng vây thành chú ý, chúng lập tức phi ngựa về báo cáo chủ soái là Quản Hợi, một mặt điều động binh mã bước vào trạng thái chuẩn bị chiến đấu. Thế nhưng chỉ thấy ba xạ thủ ấy chạy ra một chỗ không xa lắm rồi cùng xuống ngựa, đến một chỗ hào cạn ở gần chân thành, người đi đầu gọi hai người kia, lần lượt cắm
bia tập bắn. Luyện Xong lại về thẳng trong thành. Từ đầu chí cuối cũng chỉ có ba người ấy.
 
Sáng sớm ngày hôm sau, vừa mới sáng ra cửa thành Đô Xương lại đã mở toang. Thái Sử từ lại dẫn hai người hôm trước ra ngoài thành tập bắn, quan quân bọn khăn vàng nhìn thấy, có một vai người đã nhấp nhổm, đứng ở phía xa chỉ trỏ bàn tán về tài nghệ bắn cung của họ;
Một số người ngại ngần nằm ngay ra đất nhắm mắt nghỉ ngơi. Thái Sử Từ lại như mọi ngày, tập bắn xong thì về lại trong thành. Trận địa hai bên vẫn bình an vô sự.
Sáng sớm ngày thứ ba, Thái Sử Từ lại cưỡi ngựa ra ngoài thành. Quân khăn vàng thấy họ mang cung tên đi như mấy hôm trước, mi mắt nhướng lên vài lần rồi không muốn nhìn lâu nữa nằm hết ra đó, chẳng ai còn thiết đứng dậy theo dõi hoạt động của ba người. Ngay lúc đó Thái Sử Từ và hai người đã thúc ngựa xông thẳng qua trận địa.
- Ôi, Ta mắc mưu rồi?

- Chủ soái khăn vàng tỉnh ra thì đã muộn. Thái Sử từ đã thoát ra khỏi vòng vây, đến gặp Bình Nguyên tướng Lưu Bị, mang về ba nghìn quân cứu viện.